آنچه با شروع بازارهای مالی در اقتصاد جهان گذشت

در جریان معاملات اول هفته، برخی از ارزهای مختلف در برابر دلار در موقعیت صعودی قرار گرفتند و دلار به عقب رانده شد. تقریبا تمام اروپا در نتیجه گسترش شیوع کرونا به حال تعطیلی درآمده که وضعیت در ایتالیا، هشتمین اقتصاد بزرگ جهان و اسپانیا، پنجمین اقتصاد بزرگ اروپا از همه وخیم‌تر است. دیوید مالپاس، رییس بانک جهانی از در پیش بودن رکودی عمیق تر از رکود بزرگ سال ۲۰۰۸ خبر داده و کریستالینا جیورجیوا، رییس صندوق بین المللی پول در اظهاراتی مشابه گفته است که بحران ناشی از کرونا شبیه هیچ کدام از بحران های قبلی نیست.

با این حال خبر خوب آن است که در بسیاری از کشورها شیب گسترش کرونا کند شده: در آلمان برای سومین روز متوالی شمار مبتلایان جدید کاهش داشته و مرگ و میر روزانه در ایتالیا به کمترین سطح دو هفته اخیر خود رسیده است. در فرانسه، ایران و اسپانیا نیز شرایط مشابهی حاکم بوده است و شمار مبتلایان کاهش داشته است.

تاکنون بیش از یک میلیون و ۲۷۴ هزار و ۵۴۳ مورد ابتلا به کرونا گزارش شده است که در این بین ۶۹ هزار و ۴۸۷ نفر جان خود را از دست داده‌اند. در بین کشورهای مختلف، بالاترین تلفات مربوط به ایتالیا با ۱۵ هزار و ۸۸۷ نفر، اسپانیا با ۱۲ هزار و ۶۴۱ نفر، آمریکا با ۹۶۱۸ نفر، فرانسه با ۸۰۷۸ نفر و انگلیس با ۴۹۳۴ نفر بوده است.

شاخص دلار که نرخ برابری آن در مقابل سبدی از ارزهای جهانی را اندازه می‌گیرد، در معاملات امروز با افت ۰.۱ درصدی نسبت به روز قبل و در سطح ۱۰۰.۷۷۳ واحد بسته شد. نرخ برابری هر فرانک سوئیس معادل ۱.۰۲۳ دلار اعلام شد.

در تازه‌ترین دور از معاملات، پوند با افت ۰.۰۱ درصدی نسبت به روز قبل خود و به ازای ۱.۲۲۶ دلار مبادله شد. یورو ۰.۱۶ درصد بالا رفت و با باقی ماندن در کانال ۱.۰۸ به ۱.۰۸۲ دلار رسید. همچنین نرخ برابری هر دلار آمریکا معادل ۱.۴۱۲ دلار کانادا اعلام شد. در برابر همتای سنگاپوری، هر دلار به ازای ۱.۴۵۳ دلار سنگاپور مبادله شد.

در معاملات بازارهای ارزی جهانی، همچنین هر دلار با ۰.۵۱ درصد افزایش به ۱۰۹.۰۴۳ ین رسید. در برابر همتای استرالیایی، هر دلار آمریکا به ازای ۱.۶۵۶ دلار مبادله شد. همچنین نرخ برابری دلار معادل ۷.۰۹۳ یوان چین اعلام شد.

ویروس کرونا روز به روز در سطح جهان پیشروی می‌کند و با توجه به تعطیلی گسترده کسب و کارها در سراسر جهان، انتظار می‌رود که جهان با بدترین سال خود از زمان رکود بزرگ سال ۲۰۰۹ مواجه باشد. بانک جی پی مورگان، بزرگترین بانک آمریکا در گزارش جدید خود پیش بینی کرد که اقتصاد آمریکا سه فصل متوالی را با رشد منفی پشت سر بگذارد.

با این حال وضعیت به ویژه در اروپا بسیار وخیم است و با توجه به محدود بودن ابزارهای در اختیار بانک مرکزی اروپا پیش بینی می شود رشد اقتصادی کشورهای اروپایی با کاهشی محسوس همراه شود.

ادوارد مویا، کارشناس بازار در موسسه «اواندا» گفت: فرار از ریسک حضور در بازار، احتمالا کماکان ادامه خواهد داشت و حالا که احتمال وارد شدن اقتصاد جهانی به عمیق‌ترین رکود خود در زمان صلح بیش از هر زمان دیگری جدی است، روز به روز فضای روانی حاکم بر بازارهای مالی بدتر می‌شود.

نمودار تغییرات هفت روزه دارایی‌های مالی جهان

نمودار نشان دهنده تغییرات نفت، اوراق قرضه، سهام، طلا، املاک و بیت کوین از ابتدای سال ۲۰۲۰ و به خصوص در طول هفت روز گذشته است.

بوس آمریکا

در وال استریت، همه شاخص‌ها نزولی بودند تا جایی که هر سه شاخص مهم بورسی در سطح پایین تری از روز قبل خود بسته شدند. شاخص «داوجونز ایدانستریال اوریج» با ۱.۶۹ درصد ریزش نسبت به روز قبل و در سطح ۲۱ هزار و ۵۲.۵۳ واحد بسته شد. شاخص «اس اند پی ۵۰۰» با ۱.۵۱ درصد کاهش تا سطح ۲۴۸۸.۶۵ واحدی پایین رفت و دیگر شاخص مهم بورسی آمریکا یعنی «نزدک کامپوزیت» با ریزش ۱.۵۳ درصدی در سطح ۷۳۷۳.۰۸ واحدی بسته شد.

بورس آتی آمریکا در بازارهای آسیایی 4 درصد مثبت شد چرا که رئیس‌جمهور آمریکا از کاهش شدت شیوع کرونا در این کشور صحبت کرده است.

بورس‌های آسیایی/رشد سهام آسیا اقیانوسیه علی‌رغم سقوط قیمت نفت

در معاملات بورس‌های آسیا، شاخص‌ها عملکرد بهتری داشتند؛ روز دوشنبه، با به تأخیر افتادن اجلاس اوپک پلاس و سقوط قیمت‌های نفت، سهام آسیا اقیانوسیه رشد کردند؛ در حالی که نگاه سرمایه‌گذاران همچنان بر تحولات ویروس کرونا معطوف شده است، انتشار گزارشاتی مبنی بر کند شدن شیوع این ویروس در برخی مناطق جهان، امیدها را در بازار زنده نگاه داشته است.

سهام استرالیا پیشتاز رشد سهام در این منطقه بود و شاخص ای‌اس‌اکس ۴.۳ درصد جهش کرد.

همچنین سهام بانک‌های مهم استرالیا، بانک رفاه و وست‌پک، بیش از ۴ درصد بالا آمدند.

در ژاپن شاخص نیکی ۲.۵۳ درصد جهش کرد و سهام سنگین‌وزن این شاخص، گروه سافت‌بانک، ۵.۲۸ درصد بالا آمد.

‌کوسپی کره‌جنوبی هم ۲.۷۷ درصد جهش کرد و هانگ‌سنگ در هنگ‌کنگ با جهش ۱.۱۱ درصدی همراه شد.

در کل گسترده‌ترین شاخص آسیا اقیانوسیه ام‌اس‌سی‌آی در خارج از ژاپن ۱.۳۴ درصد جهش کرد.

بازارهای چین امروز به علت تعطیلات رسمی بسته بودند.

در بازار ارز، دلار توانست نرخ برابری خود در مقابل ین ژاپن را تقویت کند و با ۰.۴۲ درصد رشد به ۱۰۸.۹۱ واحد برسد.

بورس‌های اروپایی

کاهش تعداد مبتلایان جدید به ویروس کرونا و همچنین تعداد مرگ ناشی از این بیماری در جهان به خصوص در اروپا باعث شد تا معامله‌گران در بورس‌های بین‌المللی نسبت به چشم انداز پیش رو خوشبین شده و بازارها مثبت شوند.

پایین آمدن تعداد مبتلایان و مرگ و میر ناشی از ابتلا به کرونا در کشورهای اروپایی به خصوص فرانسه و ایتالیا باعث بهبود اوضاع معاملات در بورس‌های بین‌المللی شده است.

در معاملات بازارهای بورس در اروپا، شاخص‌ها تحت تاثیر افزایش شمار مبتلایان به کرونا در ایتالیا، اسپانیا، آلمان و فرانسه و مذاکرات برگزیت قرار داشتند تا جایی که شاخص "فوتسی ۱۰۰" بورس لندن با ۱.۱۸ درصد کاهش نسبت به روز قبل و در سطح ۵۴۱۵.۵۰ واحد بسته شد.

شاخص "کک ۴۰" بورس پاریس با ریزش ۱.۵۷ درصدی در سطح ۴۱۵۴.۴۸ واحد بسته شد و شاخص "دکس ۳۰" بورس فرانکفورت در آلمان با افت ۰.۴۷ درصدی و ایستادن در سطح ۹۵۲۵.۷۷ واحدی به کار خود خاتمه داد. در مادرید شاخص "ایبکس ۳۵" ۰.۱۱ درصد بالا رفت و به ۶۵۸۱.۶۰ واحد رسید.

بورس لندن هم 3.2 درصد بالا رفت و بورس آلمان 4 درصد مثبت شد.

فرانک بنزیم‌را، یکی از مدیران مؤسسه سوسیته جنرال فرانسه، می‌گوید: ما از ثباتی که امروز در بازارهای مالی شاهد بودیم استقبال می‌کنیم اما اوضاع واقعا شکننده است.

قیمت نفت بیش از ۴ درصد سقوط کرد

در ابتدای معاملات روز دوشنبه، پس از اینکه اعلام شد اجلاس اوپک پلاس به تعویق افتاده است، با نگرانی از به نتیجه نرسیدن مذاکرات برای کاهش تولید، قیمت نفت خام سقوط کرد.

قیمت پیش‌خرید هر بشکه نفت خام نیمه سنگین تگزاس غرب آمریکا، دابلیوتی‌آی، تا ساعت ۹:۱۱ به وقت تهران، ۴.۲۰ درصد یا ۱.۱۹ دلار سقوط کرد و به ۲۷.۱۵ دلار رسید.

قیمت پیش‌خرید هر بشکه نفت خام برنت، بنچ‌مارک بین‌المللی قیمت نفت، ۲.۱۴ درصد یا ۰.۷۳ دلار سقوط کرد و به ۳۳.۳۸ دلار رسید.

این در حالی است که تحت فشار روانی بازارها به علت به تعویق افتادن اجلاس اوپک پلاس، در ابتدای معاملات امروز قیمت‌های نفت تا ۹ درصد سقوط کرده بودند، اما در ادامه با آرام‌تر شدن بازارها، از میزان سقوط شاخص‌ها کاسته شد.

پس از اینکه دیدار ماه مارس اوپک و روسیه به دلیل عدم پذیرش پیشنهادات از سوی روس‌ها برای کاهش تولید ۱.۵ میلیون بشکه‌ای نفت، بدون نتیجه به پایان رسید، عربستان و روسیه جنگ قیمت نفت را به راه انداختند که طی آن، قیمت نفت خام به شدت سقوط کرد.

طبق آن‌چه ترامپ پنج‌شنبه شب به سی‌ان‌بی‌سی گفت، انتظار می‌رفت رئیس‌جمهور روسیه و ولیعهد عربستان در پایان مذاکراتی که قرار بود روز دوشنبه برگزار شود، اعلام کنند ۱۵ میلیون بشکه در روز از تولید خود خواهند کاست؛ اما با بالا گرفتن تنش‌ها بین روسیه و عربستان، این مذاکرات تا پنج‌شنبه به تعویق افتاد.

انتشار قیمت فروش نفت عربستان به تاخیر افتاد

منابع سعودی آگاه به رویترز اظهار کردند که چنین اقدامی از سوی آرامکو بی سابقه بوده است؛ قیمت فروش رسمی ماه مه به نتیجه نشست اوپک پلاس بستگی دارد. ما هر آنچه در توان داریم انجام می دهیم از جمله به تعویق انداختن اعلام قیمت فروش رسمی نفت، تا این نشست موفقیت آمیز باشد.

این تولیدکننده نفت معمولا قیمت فروش خود را پنجم هر ماه اعلام می کند و قیمت گذاری نفت عربستان روی تجارت بیش از ۱۲ میلیون بشکه در روز نفت خاورمیانه تاثیر می گذارد زیرا تولیدکنندگان نفت این منطقه اغلب قیمت گذاری آرامکو را برای صادراتشان به مقصد آسیا دنبال می کنند. عمده نفت تولیدکنندگان خاورمیانه تحت قراردادهای بلندمدت به فروش می رود و تعیین قیمت فروش رسمی به مشتریان اجازه می دهد بدانند برای محموله های آینده چقدر باید پول بپردازند.

اوپک و متحدانش که به گروه اوپک پلاس معروف هستند قرار است روز پنج شنبه به منظور مذاکره درباره توافق جدیدی برای کاهش تولید جهانی و پایان دادن به جنگ قیمت میان عربستان سعودی و روسیه دیدار کنند.

به گفته منبع آگاه سعودی، ریاض می خواهد از تکرار نتیجه نشست مارس که مذاکرات نفتی به دلیل امتناع روسیه از کاهش بیشتر تولید شکست خورد، جلوگیری کند.

پیمان محدودیت عرضه اوپک پلاس که از ژانویه سال ۲۰۱۷ شروع شده بود و در ۳۱ مارس منقضی شد، به حمایت از قیمتهای نفت کمک کرده بود.

منابع آگاه در اوپک که مایل نبودند نامشان فاش شود، به رویترز گفتند: کنفرانس مجازی اضطراری اوپک پلاس که قرار بود روز دوشنبه برگزار شود، اکنون تا نهم آوریل به تاخیر خواهد افتاد تا زمان بیشتری برای مذاکرات فراهم باشد.

قیمتهای نفت هفته گذشته تحت تاثیر افت شدید تقاضا که در پی قرنطینه در نقاط مختلف جهان به دلیل شیوع ویروس کرونا روی داده است و شکست اوپک و متحدانش برای انعقاد پیمان نفتی جدید و محدودیت عرضه، به پایینترین حد در ۱۸ سال اخیر سقوط کرد.

به گفته یک منبع آگاه، اوپک پلاس سرگرم مذاکره روی کاهش تولید نفت معادل ۱۰ درصد از تقاضای جهانی یا ۱۰ میلیون بشکه در روز است و تولیدکنندگان عضو این گروه با توجه به بی سابقه بودن این اقدام، انتظار دارند تولیدکنندگان خارج از اوپک پلاس نظیر آمریکا هم مشارکت کنند.

بر اساس گزارش رویترز، پالایشگاههای آسیایی در پی سقوط شاخصهای قیمت خاورمیانه و حاشیه سود پالایش به دلیل عرضه فراوان و تقاضای کمتر به دلیل شیوع ویروس کرونا، از عربستان سعودی درخواست کرده اند قیمت فروش رسمی را برای سومین ماه متوالی کاهش دهد. آرامکو قیمت فروش نفت برای آوریل را پس از شکست مذاکرات اوپک پلاس ۳۰ درصد کاهش داده بود.

شرکت ادنوک ابوظبی هم مانند آرامکو اعلام قیمت فروش نفت خود برای بارگیری در ماه مه را به بعد از برگزاری نشست اوپک پلاس موکول کرده است.

جبران کمبود عرضه طلا با فعالیت دوباره کارخانه‌های فرآوری سوئیس

سه کارخانه بزرگ تصفیه طلا در ایالت تیچینو سوئیس که بزرگ‌ترین مرکز تصفیه طلا اروپا محسوب می‌شود، از اخذ مجوز به منظور فعالیت مجدد و محدود کارخانه‌های خود از سوی مقامات محلی خبر دادند.

این کارخانه‌ها به دلیل شیوع ویروس کرونا حدود دو هفته تعطیل بودند؛ اتفاقی که یکی از منابع کلیدی عرضه شمش طلا را از کار انداخت و کار سرمایه گذاران را برای یافتن فلز زرد سخت‌تر کرد.

دشواری راه اندازی دوباره کارخانه‌های تصفیه طلا و انتقال آن به نیویورک و لندن، بازار طلا را آشفته کرده است؛ آن هم در برهه‌ای که سرمایه گذاران در بحبوحه شیوع کووید-۱۹ بار دیگر به سوی این فلز گرانبها به عنوان سرمایه‌ای امن هجوم برده اند.

قیمت هر اونس طلا با رسیدن به بیشترین ارتفاعات خود در حدود هفت سال اخیر، به ۱۶۲۰.۸۱ دلار افزایش یافته است.