چرا سنگ‌های ایرانی نمی‌درخشند؟

سالانه حدود ۶۰۰ میلیارد دلار گردش نقدینگی بازار سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی در جهان وجود دارد و ایران با توجه به پتانسیل‌های بسیاری كه در این زمینه دارد، می‌تواند سهم قابل توجهی از این بازار را از آن خود كند. ارزآوری سنگ‌های قیمتی در مقایسه با سایر بخش‌های صنعت و معدن، بسیار بالاتر است. برای مثال، ارزش یك جواهر ۱۰۰ قیراتی یا یك سنگ بسیار كوچك و سبك با كاربرد صنعتی، معادل ده‌ها ‌تن سنگ‌ ساختمانی یا دیگر محصولات معدنی است.

ایران با وجود داشتن دانش فنی در خصوص صنعت گوهر تراشی و همچنین منابع معدنی لازم در خصوص سنگ های قیمتی، متأسفانه برنامه مشخصی برای توسعه این بخش وجود ندارد. لذا ضرورت تدوین یك برنامه جامع با هدف توسعه بخش سنگ‌های قیمتی به شدت احساس می‌شود. كشور هندوستان با یك برنامه ۵ ساله، صادرات سنگ‌های قیمتی خود را از ۸۰۰ میلیون دلار به ۲۰ میلیارد دلار افزایش داده است.

 توجه بیش از حد به برخی از بخش‌ها مانند فرش و گلیم كه ظرفیت محدودی هم دارند، باعث شده از سایر بخش‌های صنعتی كشور غافل بمانیم. تاكنون حدود ۱۰۰ محدوده در ایران شناسایی شده كه در آنها معادن سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی سرشاری با ارزشی میلیاردی وجود دارد. اما متأسفانه با وجود این منابع، هم اكنون۱۰۰ درصد سنگ‌های قیمتی و حدود ۸۰ درصد سنگ‌های نیمه قیمتی مورد نیاز كشور را وارد می‌كنیم.

در حال حاضر هندوستان با كسب سالانه ۲۰ میلیارد دلار از محل صادرات سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی، از این لحاظ مقام اول را در جهان دارد. عربستان نیز با واردات سالانه بیش از ۶۰۰ تن انواع جواهرات و سنگ‌های قیمتی، بزرگ‌ترین واردكننده طلا و جواهرات در سطح جهان می‌باشد. در مقابل، ایتالیا با صادرات حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ تن طلا و جواهرات در سال، بزرگ‌ترین صادركننده طلا در جهان به حساب می‌آید.
البته به دلیل عدم وجود امنیت، امکانات و قوانین دقیق بر روی این صنعت، بخش خصوصی توان لازم برای ورود به عرصه سنگ‌های قیمتی به ویژه اكتشاف و فرآوری آن را ندارد.