شروط اروپا برای فعال نکردن مکانیسم ماشه چگونه محقق میشوند؟
کارشناس مسائل بینالملل گفت، دو شرطی که اروپاییها برای موافقت با تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ مطرح کردند؛ یعنی مذاکره ایران و آمریکا و همکاری ایران و آژانس، شروطی هستند که کامل در اختیار ایران نیستند؛
کارشناس مسائل بینالملل گفت، دو شرطی که اروپاییها برای موافقت با تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ مطرح کردند؛ یعنی مذاکره ایران و آمریکا و همکاری ایران و آژانس، شروطی هستند که کامل در اختیار ایران نیستند؛ اگر اروپاییها میخواهند از شرایط فعلی برون رفتی داشته باشند باید از برخی مواضع قبلی خود کوتاه بیاید تا زمینه برای تحقق احتمالی توافق و عبور از بحران فراهم شود.
«رحمان قهرمانپور» در گفتوگو ایسنا در مورد تاثیرات فعالسازی مکانیسم ماشه و مذاکرات ایران و اروپا گفت: مذاکرات ایران و نمایندگان تروئیکای اروپا در ژنو نشان داد که همچنان اختلافات جدی بین دو طرف درباره رسیدن به یک توافق وجود دارد. نتایج این مذاکرات همچنین گویای این مساله بود فرضیهای که درباره همراهی روسها با اروپاییها برای صدور قطعنامه تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ مطرح شده بود، مورد تردید است.
مذاکرات استانبول و ژنو نشان داد عمق اختلافات و بیاعتمادی میان طرفین هنوز بسیار زیاد است
وی با بیان اینکه «ارسال نامه فعالسازی مکانیسم ماشه به شورای امنیت از سوی تروئیکای اروپا، توافق با ایران و موضوع مذاکرات هستهای را در مسیر جدید قرار داد»، گفت: مذاکرات استانبول و ژنو نشان داد عمق اختلافات و بیاعتمادی میان طرفین هنوز بسیار زیاد است و مساله جنگ اوکراین و نیز جنگ اسرائیل علیه ایران تاثیر عمیقی بر این بیاعتمادی داشته است.
این کارشناس مسائل بینالملل گفت: اروپا در جنگ اسرائیل علیه ایران سعی کرد با رهگیری پهپادها و موشکها به نفع اسرائیل، از ایران انتقام بگیرد؛ ابتدا تصور میشد که با این حمایت اروپاییها دیگر از دشمنی با ایران کوتاه بیایند، اما مذاکرات استانبول و ژنو نشان داد که هنوز چیزی تغییر نکرده است و فضای تنش و بیاعتمادی پررنگ است.
قهرمانپور در پاسخ به این که در این شرایط امکان مذاکره و رسیدن به توافق وجود دارد یا خیر؟ اظهار کرد: در چنین فضایی اگر اروپا بتواند به توافقی دیپلماتیک با ایران برسد مثل توافق سعدآباد در سال ۸۲ ارزش زیادی خواهد داشت و اروپا میتواند ادعا کند با روش خود توانسته با ایران توافق کند و روش آنها بهتر از روش آمریکا جواب میدهد.
وزرای خارجه تروئیکا و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا
برای اروپا تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ با حفظ قدرت مکانیسم ماشه اهمیت زیادی دارد
وی گفت: در همین چارچوب معتقدم برای اروپا تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ با حفظ قدرت مکانیسم ماشه اهمیت زیادی دارد، هر چند میدانیم اگر ایران امتیازی به اروپا ندهد، آنها تلاش میکنند فشارها به ایران را افزایش دهند و مکانیسم ماشه را فعال کنند.
این کارشناس مسائل بینالملل با بیان اینکه «به نظر میرسد ایران از تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ استقبال میکند» گفت: اظهارات برخی مقامات سیاسی نشان میدهد حداقل در بخشی از حاکمیت نگرانیهایی از بازگشت تحریمها وجود دارد و ایران به همین دلیل بیمیل به تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ نیست.
قهرمانپور در پاسخ به اینکه اما مذاکرات ایران و اروپا برای تمدید قطعنامه به نظر بینتیجه بوده است؟ گفت: نگاه ایران این است که اروپا دارد باجگیری میکند و زور میگوید و تحت این شرایط امتیاز نمیدهد، از طرفی برخی اظهارات از جمله اظهارات آقای عراقچی نشان میدهد که در داخل نظام سیاسی، همچنان این باور وجود دارد که اروپا بدون مجوز آمریکا نمیتواند کار خاصی انجام دهد و هر وعدهای هم دهد باید مورد تایید آمریکا قرار گیرد و این ناشی از فضای بیاعتمادی است که بعد از جنگ اوکراین میان ایران و اروپا تشدید شده است.
وی افزود: در این فضا رسیدن به توافق کار آسانی نیست، هر چند اروپاییها مدام تکرار میکنند که فعالسازی مکانیسم ماشه برای این است که ایران پای مذاکره بیاید، اما آنها هم میدانند که کار اصلا آسان نیست. دو شرطی که اروپاییها برای موافقت با تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ مطرح کردند؛ یعنی مذاکره ایران و آمریکا و همکاری ایران و آژانس، شروطی هستند که کامل در اختیار ایران نیستند.
این کارشناس مسائل بینالملل تصریح کرد: ایران در دو هفته گذشته اعلام کرد که آماده مذاکره با آمریکاست، اما ترامپ اعلام کرد فعلا نیازی به مذاکرات با ایران نمیبینند و این نشان میدهد که مساله فقط خواست ایران نیست. در مورد شرط دوم میدانیم که همراهی اروپا با اسرائیل در حمله به ایران تاثیر منفی بر ذهنیت تصمیمگیرندگان ایرانی داشت و اروپا این اقدامات را محکوم نکرد و در آژانس هم کاری انجام نداد. همچنین بعد از مذاکرات در استانبول فشار آوردند که گروسی گزارش جامع دهد که آن گزارش هم در زمینهسازی برای حمله اسرائیل بیتاثیر نبود، از این رو شروطی که اروپا برای تمدید قطعنامه و مکانیسم ماشه مطرح کرده است، شاید ظاهر سادهای داشته باشد اما به لحاظ فنی کار پیچیدهای است و تحقق آن هم لزوما دست ایران نیست.
نیاز است اروپا از برخی مواضع قبلی خود کوتاه بیاید
وی تاکید کرد: معتقدم برای برون رفت از این فضا نیاز است تا اروپا هم از برخی مواضع قبلی خود کوتاه بیاید تا زمینه برای تحقق احتمالی توافق فراهم شود.
قهرمان پور درباره پیش نویس قطعنامه روسیه با هدف تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ با حفظ حق استفاده از مکانیسم ماشه برای اعضای برجام گفت: اساس کار شورای امنیت مبتنی بر اجماع است، اگر آمریکا و اروپا مخالفت جدی با قطعنامه روسیه داشته باشند ممکن است در دستور کار قرار نگیرد، از این رو محتوای قطعنامه در رای به آن بسیار مهم است. اما به طور کلی با توجه به فضای فعلی احتمال رای آوردن پیشنویس قطعنامه روسیه به ویژه با توجه به تلاش اروپا برای اعلام وصول فعالسازی مکانیسم ماشه پایین است.