آخرین وضعیت ایران در ذخایر قابل استحصال

ایران بر اساس اعلام سازمان زمین‌شناسی آمریکا (USGS)، از حیث برخورداری از ظرفیت‌های اکتشافی، پس از عراق و روسیه در رتبه سوم جهان قرار گرفته است. در این میان، پس از انقلاب اسلامی در مجموع ۶۵ میدان نفتی و گازی در ایران کشف شده و در تازه‌ترین خبر اکتشافی نیز وزیر نفت به تازگی از کشف نفت در جزیره مینو برای نخستین بار خبر داد و اعلام کرد که نفت کشف‌شده از نوع سبک و شیرین است.

بیژن زنگنه، چندی پیش در یک نشست خبری از افزایش ذخایر قابل استحصال خبر داد و گفت: در سال ۱۳۵۷ مجموع ذخایر قابل استحصال ٨٨ میلیارد بشکه بوده و با این‌که طی ٤٠ سال، ٥٠ میلیارد بشکه برداشت داشته‌ایم، میزان ذخایر در حال حاضر ١٦٠ میلیارد بشکه نفت خام است. در این راستا، طبق آماری که از سوی شرکت ملی نفت ایران منتشر شده، مقدار ذخایر قابل برداشت هیدروکربور مایع (نفت خام، میعانات و مایعات گازی) بالغ بر ۱۶۰.۱۲ میلیارد بشکه و ذخایر قابل برداشت گاز طبیعی ۳۳.۳۳ تریلیون مترمکعب است که این میزان ذخایر، ایران را در جایگاه یکی از بزرگ‌ترین کشورهای تأمین‌کننده انرژی در جهان قرار داده است.

سرعت جایگزینی اکتشاف نسبت به نفت و گاز تولید شده در ایران، در دو دهه گذشته مطلوب بوده، به‌طوری که در این مدت، در حوزه گاز، به ازای هر ۱۰۰ واحدی که تولید شده، ۱۸۰ واحد جایگزین شده است. همچنین ۷۰ درصد نفت تولید شده در این ۲۰ سال نیز با اکتشافات جایگزین شده است. تاکنون حدود ۶۰ درصد پهنه ایران تحت مطالعات اکتشافی قرار گرفته و ضریب موفقیت چاه‌های اکتشافی (تعداد چاه‌های موفق نسبت به تعداد چاه‌های حفر شده) حدود ۶۰ درصد است.

البته این آمار در حالی اعلام شده است که به گفته کارشناسان، اگر کشفیات جدید در لایه‌های ماسه‌ای برای نفت و گاز و هیدرات‌های گازی را به بخشی از منابع اضافه کنیم، ممکن است ایران در ذخایر نفتی هم در جایگاه نخست دنیا قرار بگیرد و بر آمار مذکور افزوده شود.