قیمت شیرین نفت کام اوپک را تلخ می‌کند؟
قیمت ۱۰۰ دلاری نفت دامی بود که یک بار اوپکی‌ها را اسیر کرد، بالا رفتن قیمت دارندگان ذخایر نفتی غیر متعارف را به این فکر انداخت که به سراغ استخراج نفت بیافتند، حالا پس از سال‌هایی که اوپکی‌ها برای خارج کردن این رقبا سختی پایین آمدن نفت را به جان خریدند افزایش دوباره قیمت‌ها زنگ خطر حجوم دوباره نفت غیر متعارف به بازار را به صدا در می‌آورد.
به نظر می‌رسد قرار است نفت حدودا ۵۰ دلاری فصل تازه‌ای را در معادلات نفتی بازار باز کند، فصلی که البته بازار نفت پیشتر با نفت ۱۰۰ دلاری تجربه آن را داشته است.
بازار نفت دو سال از بدترین سال‌های تاریخ را پست سر گذاشته است، در این دو سال تولیدکنندگان مستقل بزرگ و متوسط نفت در آمریکا توانستند خود را نجات داده و حالا چشم امیدشان به نفت بالای ۵۰ دلار است.
اینکه غول‌های نفت شیل آمریکا یعنی هس کورپ و آپاچ کورپ و بیش از ۲۵ شرکت دیگر توانستند نقشه اوپک برای بیرون راندنشان از بازار نفت را خنثی کرده با نفت بشکه‌ای ۲۶ دلاری در بازار مقاومت کنند، باور نکردنی بود.
برخی تحلیلگران با توجه به موضع‌گیری‌های برخی اعضای اوپک مانند عربستان معتقدند که سیاست اوپک برای افزایش تزریق نفت به بازار با وجود اشباع عرضه در سال ۲۰۱۴، سیاستی برای بیرون راندن تولیدکنندگان نفت‌های غیرمتعارف بوده است.
ضربه کاهش مداوم قیمت نفت به سمت تولیدکنندگان نفت های گران قیمت نشانه گرفته شده بود تا ادامه تولید نفت شیل برای آن ها به صرفه نبوده و ناچار از بازار خارج شوند.
نتایج سقوط قیمت نفت حاد بود، درآمد این صنعت در سال ۲۰۱۵ نسبت به سال پیش از آن ۳۰ درصد کاهش یافت، تعداد دکل‌های نفتی آمریکا نسبت به زمانی که نفت هنوز بشکه‌ای بالای ۱۰۰ دلار می‌ارزید ۷۰ درصد کاهش یافت، ارزش سهام شرکت‌های نفتی آمریکا کاهش یافته و این شرکت‌ها را تا پرتگاه ورشکستگی پیش برد.
با وجود تمام این مخاطرات هیچ یک از تولیدکنندگان نفت در آمریکا که بیش از ۱۰۰ هزار بشکه نفت خام در روز تولید می‌کردند، ورشکست نشدند. این نجات معجزه‌آسای شرکت‌های بزرگ تولیدکننده نفت در آمریکا می‌تواند تا حدودی تضعیف تنها ۱۰ درصدی تولید انفت خام در این کشور از میزان تولید ۹.۶۹ میلیون بشکه در روز را توجیه کند.
با این حال این شرکت‌ها که در دوران افول ارزش نفت تلاش کردند هزینه‌های تولید خود را به نصف کاهش داده و در عین حال تکنولوژی‌های جدیدتری برای تولید نفت شیل وارد عرصه این صنعت کنند، حالا با احتیاط بار دیگر می‌خواهند با تکیه به افزایش قیمت نفت به سمت افزایش تولید بروند.
اما این بار سیاست این شرکت‌های نفتی متفاوت خواهد بود، آن‌ها اعلام کرده‌اند که روی بازده سرمایه تمرکز خواهند کرد یعنی بی آنکه توجهی به قیمت‌ها داشته باشند تولید را به حداکثر برسانند.
اوپک و به ویژه عربستان سعودی انتظار داشتند کاهش قیمت جهانی نفت ضربه سنگینی به تولیدکنندگان نفت غیرمتعارف آمریکا وارد کند اما آنچه اتفاق افتاد باعث شد شرکت‌های امریکایی به دنبال الگوی به صرفه‌تری برای ادامه تولید نفت شیل بیافتد.
حالا قیمت نفت آمریکا پس از کاهش شدید در اواسط سال ۲۰۱۴ به حدود ۵۱ دلار برای هر بشکه در ماه ژوئن امسال رسیده است و دیگر ترس‌های قدیمی ورشستگی کمتر برای شرکت‌های نفتی آمریکا معنا دارد. این شرکت‌ها به جای آنکه مثل سال‌های گذشته تنها تلاش کنند سرشان را بالای آب نگه دارند در تلاشند که به بازی بزرگ نفتی بازگردند.
اما برای آنکه این شرکت‌ها از سود آتی خود مطمئن باشند منتظر قیمت‌های بالاتری –در حدود بالای ۶۰ دلار- هستند تا عملیات حفاری و استخراج جدید را آغاز کنند، این رویکرد در بودجه این شرکت ها که هنوز میلیون‌ها دلار کمتر از بودجه آن‌ها در سال ۲۰۱۵ است به خوبی منعکس شده است.
هس (Hess)، یکی از این شرکت‌های نفتی آمریکایی تصمیم دارد در داکوتای شمالی دکل‌های نفتی بیشتری را احداث کند اما منتظر رسیدن قیمت ها به سقفی معین است. مدیر ارشد عملیاتی این شرکت در مورد علت این امر می‌گوید : ما نیاز داریم دوره‌ای از ثبات در قیمت‌های نفت را ببینیم تا مطمئن شویم این افزایش قیمت یک دام نیست.
اما این ایده همه فعالان نفتی آمریکا نیست، برخی شرکت های دیگر تصمیم ندارند رشد قیمت به بالای ۵۰ دلار را به عنوان یک پیروزی یا تغییر شیوه ببینند و برخی دیگر تمرکزشان را بر استخراج نفت از میادین کم هزینه تر گذاشته‌اند.
بنابراین هنوز بسیاری از تولیدکنندگان نفت‌های غیرمتعارف، آهسته و با احتیاط عمل می‌کنند و منتظرند ببینند نفت بشکه‌ای ۵۰ دلار چقدر ماندنی خواهد بود.
