خنده های صدميليون تومانی خندوانه!

اين رسم مطبوعات است که وقتي برنامه اي محبوب مي شود يا به هر علتي همه درباره اش حرف مي زنند، سرک بکشند و ببينند در پشت صحنه يک برنامه موفق چه خبر است. يک جنس از اين جستجوگري ها، سر زدن به محل ضبط برنامه و ارائه گزارش حال و هواي آن است و يک جنس هم اين است که ببينيم اين برنامه چقدر هزينه دارد، چقدر درآمد داشته و کلا اوضاع مالي چطوري هاست!

درست مثل علاقه عمومي به انتشار قراردادهاي فوتباليست ها و هنرمندان، فضولي در ميزان درآمد مديران حکومتي رده اول و دوم و ... اين گزارش هم از جنس همين سرک کشيدن در درآمدهاي يک برنامه پرطرفدار (بخوانيد پربيننده ترين برنامه کنوني تلويزيون ما) است.

البته با علم به اين نکته که اين عدد و رقم ها با اينکه از منابع موثقي به دست آمده، ولي قابل تکذيب کردن هم هست. با علم به اين نکته که تهيه و توليد يک برنامه موفق و جذاب، پول خرج کردن هم مي خواهد و سرانجام با علم به اين نکته که در همين تلويزيون ما، برنامه هاي متعددي هستند که به لعنت خدا نمي ارزند و با تعطيلي شان آب از آب تکان نمي خورد ولي مقايسه عدد و رقم هايشان با «خندوانه» يک شوخي بي انتهاست.

خلاصه و ساده و عوامانه اش اينکه: «هر چقدر پول درمياري، نوش جونت1 حلالت! که حداقل اصول برنامه سازي رو بلدي و حال مردم رو خوب مي کني!»

نکته ضروري: مدت ها قبل از اينکه درآمد و اسپانسرينگ خندوانه سوژه شبکه هاي اجتماعي شود، اين مطلب آماده شد ولي به دليل آنکه حاشيه تازه اي براي اين برنامه محبوب ايجاد نشود، انتشار آن را تا هفته پاياني فصل دوم به تاخير انداختيم. «تماشاگران امروز» طرفدار اين برنامه است و اين گزارش، تلاش بي حد و حصر برنامه سازان و مشاورانش را نقض نمي کند.

ستاره چند مربع؛ براي چند ميليون تومان بيشتر

کسي يادش هست که خندوانه در سال 94 با چه اسپانسري کارش را آغاز کرد؟ اصلا کسي به ياد مي آورد که ستاره، سامانه اي بود که در همه بخش هاي خندوانه حرفش مطرح بود؟ حالا چنان همگان از ستاره هفت هشتاد مربع حرف مي زنند که انگار سامانه ديگري اصلا وجود نداشته است!

مجموعه سامانه هايي که خطوط امن و حفاظت شده اي هستند براي جابجايي پول الکترونيکي و برخلاف سامانه هاي پيامکي (که بر اساس تعداد پيامک، مبلغ هر پيامک و بر اساس قراردادش با اپراتورها، روزگار مي گذرانند)، درآمد و سودشان از تعداد تراکنش هايي است که انجام مي گيرد؛ از خريد شارژ براي تلفن هاي اعتباري گرفته تا پرداخت قبض و ...

در اين سامانه ها رقابت اصلي در جا افتادن بين مردم و تعداد تراکنش هايي است که از اين طريق به دست مي آيد. حالا ستاره هفت هشتاد مربع حسابي به هدفش رسيده. اين گروه براي رسيدن به اين هدف، چقدر هزينه کرده است؟

آنطور که شنيده ايم، گروه قبلي (يعني ستاره هفتصد و بيست و چهار مربع وابسته به بانک سامان) براي هر برنامه به خندوانه اي ها 20 تا 25 ميليون تومان مي داده اند. تيم جديد که پيش بيني درستي از مقبوليت برنامه داشتند، عدد درشت تري پيشنهاد دادند. عددي که آنقدر بالا هست تا هر تهيه کننده اي را وسوسه کند تا بي خيال قرارداد قبلي شود؛ ظاهرا شرکت آرين نوين وابسته به بانک اقتصاد نوين، براي هر برنامه 50 ميليون تومان پيشنهاد داده.

قرارداد براي حدود 100 برنامه تنظيم شد و نزديک به 5 ميليارد تومان در سه قسط به حساب سازمان صداوسيما واريز مي شود. اين عدد، غير از تامين هزينه «پاکت هديه» ميهمان هاي هر شب برنامه است.

نکته کنکوري: سوژه اين گزارش، طريقه کسب درآمد اين نوع شرکت ها نيست و ما مي خواهيم فقط درباره کسب درآمد يک برنامه محبوب حرف بزنيم؛ وگرنه توضيح مي داديم که برخلاف سامانه هاي پيامکي، اين شرکت هاي پرداخت خط موبايل، چگونه و با چه روش هاي غريبي کسب درآمد مي کنند و چرا تبليغ در چنين برنامه اي برايشان سودآور است و پرداخت چنين مبلغ بالايي را توجيه مي کند.

سامانه پيامکي؛ جايزه مي دهيم

حتما مسابقه هاي پيامکي با سوالاتي ساده و بي ربط را ديده ايد. شرکت در آن، يعني ثبت نام در پيامک هاي صدوپنجاه توماني سامانه. هر چند به راحتي لغو مي شود ولي وسوسه برنده شدن در جايزه هاي ماهانه، شايد خيلي ها را منصرف کند و پول خوبي به جيب اسپانسر بريزد.
مهم اين است که خندوانه در اين مدل درآمدزايي هم موفق عمل کرده و بعد از تبليغ سامانه، با حضور موسسه همشهري در اين بخش، همه چيز رنگ ديگري به خود گرفته است. آنطور که شنيده هاي ما مي گويد، تبليغ هت تريک همشهري (انتشار روزنامه ورزشي همشهري به همراه روزنامه اصلي) در قالب همکاري هاي مشترک شهرداري و سيما انجام مي شود.

يکي از مجريان موسسه همشهري مي گويد: «تا جايي که من اطلاع دارم مبلغي بابت اين تحقيقات هزينه شده و کارها به عنوان يکي از خدمات متقابل دو مجموعه ديده شده است.»

نکته کنکوري: در اين نوع مشارکت پيامکي، هم مردم هزينه زيادي براي هر پيامک متحمل نمي شوند (فقط همان يک پيامک ارسالي)، عضو سامانه بدقولي نمي شوند که با کلمه لغو، لغو نشود (!) و هم جايزه را شرکت ثالثي به عهده مي گيرد و در نتيجه همه راضي هستند!

اسپانسرهاي متفرقه؛ يک و يک و ديجي کالا و باقي بچه ها

در روزهاي اوليه فصل دوم خندوانه شرکت «يک و يک» به حاضران در استوديو جايزه مي داد و الان اين تبليغ جذاب و زيرپوستي براي «ديجي کالا» انجام مي شود. اين شيوه غيرمستقيم تبليغ، روش جا افتاده اي است و علاوه بر حفظ شأن تلويزيون، براي شرکت کنندگان برنامه هم سود دارد؛ يعني برنامه متعهد است در هفته (مثلا سه شب در هفته) حتما مسابقه داخل استوديو داشته باشد (با سوال هايي که پاسخ هاي برعکس دارد يا همچين چيزهايي!) و به برندگان داخل استوديو جايزه تعيين شده شرکت را هديه دهد.

اسپانسر قصه ما علاوه بر تامين هزينه آن هديه، براي هر شب اجراي اين مسابقه، بايد مبلغي بين 10 تا 20 ميليون تومان بپردازد. از عدد نهايي ديجي کالا اطلاعي در دست نيست چرا که مذاکرات براي اين قرارداد کوتاه مدت، ابتدا در سطح شبکه انجام مي شده و سپس به خود خندوانه واگذار شده است.

نکته کنکوري: ندارد!

آگهي هاي قبل خندوانه؛ در حد ليگ برتر!

اگر يادتان مانده باشد و دقت کرده باشيد، شبکه نسيم (و با نگاهي کلي تر همه شبکه هاي ديجيتالي) با آگهي به کل بيگانه بودند. چيزي به نام تبليغات بازرگاني جز به شکلي محدود و مضحک در شبکه بازار، معنا نداشت ولي مدتي است که اين آگهي ها هم در شبکه هاي ديجيتال زياد شده و گل سر سبدشان هم چيزي نيست جز خندوانه.

باکس آگهي هاي قبل خندوانه يکي از گران ترين ها در تلويزيون ماست و تا قبل از برگزاري مسابقات خنداننده برتر - بعد از برنامه نود، سريال شبکه سه و پخش هاي زنده فوتبال داخلي و خارجي - در رتبه پنجم قرار مي گرفت ولي خبر رسيده که اين رتبه هم بالاتر آمده و تا هفت ميليارد تومان براي صداوسيما درآمد دارد.

نکته کنکوري: همانطور که مي دانيد درآمد باکس هاي تبليغاتي صداوسيما مستقيما به خزانه واريز مي شود و سودي براي دست اندرکاران هر برنامه (چه نود باشد، چه خندوانه) ندارد. رتبه بندي قيمت تبليغات را هم ميزان استقبال از برنامه تعيين مي کند