احتمال شورش اعضای غیراصلی اوپک علیه عربستان در نشست بعدی

نشست بعدی اوپک در وین، بیش از یک سال پس از آن برگزار می شود که وزیر نفت عربستان سعودی علی النعیمی تصمیم این کشور مبنی بر اجازه دادن به تعیین سطح قیمت ها در بازار به جای تعیین آن توسط اوپک (در سطح تضمینی 100 دلار در هر بشکه) را اعلام کرد.

با وجود فشار مالی و دردسرهای اقتصادی که این تصمیم بر عربستان، دیگر اعضای اوپک و کشورهای دیگر تولیدکننده نفت تحمیل کرده، عربستان هیچ اقدامی دال بر تغییر این وضعیت نشان نداده است. در حقیقت، عربستان سعودی تاثیر کاهش قیمت ها بر اقتصاد این کشور را بی اهمیت جلوه داده است و ادعا می کند که برای مقاومت در برابر کاهش قیمت ها از منابع مالی برخوردار است.

احتمالا با توجه به منش عربستان سعودی، بازارهای مالی شاهد این نخواهند بود که این کشور قبل، یا در طول و یا بعد از نشست آتی اوپک سیاست فعلی خود را رها کند.

در 18 اوت 2015 (9 مرداد) پایگاه داده پردازی سی.ام.ایی برنت فیوچرز پیش بینی کرد، قیمت نفت برنت تا ژوئن 2017 (خرداد 95) کمتر از 60 دلار در هر بشکه خواهد بود.

نظرسنجی شبکه خبری سی.ان.بی.سی آمریکا از بازرگانان، تحلیلگران بازار نفت و سرمایه گذاران مهم که نتایج آن در تاریخ 17 اوت (28 مرداد) اعلام شد، نیز نشان داد 95 درصد شرکت کنندگان بر این باورند که سعودی ها راه خود را عوض نخواهند کرد.

** سیاست سعودی ها: اوپک محوری یا خود محوری
فشارها در داخل اوپک باید منجر به افزایش فشار بر سعودی ها شود تا آنها استراتژی خود را مورد بازنگری قرار دهند. سعودی ها تغییر مورد نظر خود را به سایر اعضای اوپک تحمیل کردند.

آنها ادعا کرده اند که روش سنتی تثبیت بازار نفت از طریق کاهش سطح تولید دیگر نمی تواند کار کند زیرا اولا؛ تولیدکنندگان غیراوپک تولید خود را افزایش خواهند داد. دوم، نیروهای بازار سرمایه گذاری را کاهش خواهند داد و در نتیجه سطح قیمت ها در میان مدت و بلندمدت افزایش یافته و سرانجام بازی به نفع اعضای اوپک تمام خواهد شد. سوم، افزایش تولید نفت عربستان سعودی برای دفاع از سهم بازار این کشور، کاهش تولید سایر اعضا را نشانه نگرفته است بلکه هدف آن کاهش تولید غیر اوپک به ویژه آمریکا است.

در نخستین سالگرد تصمیم عربستان سعودی، منطقی است که تولیدکنندگان غیراصلی اوپک (یعنی اعضای اوپک منهای عربستان سعودی و متحدانش شامل؛ کویت، امارات متحده عربی و قطر) سیاست عربستان سعودی مبنی بر رها کردن کنترل قیمت و دفاع از سهم بازار را مورد نقد و بررسی قرار دهند، سیاستی که به جای حفظ منافع عمومی اوپک، برای حفظ منافع سعودی ها و متحدان عرب آن طراحی شده است.

نیروهای بازار متشکل از اجزای بسیاری است. یک جزء مهم و شاید مهمترین جزء، توانایی یک کشور در تولید حداقل، حفظ تولید و افزایش تولید است.

منابع مالی اساس این اجزا است. ذخایر ارزی و صندوق های سرمایه گذاری مستقل عربستان سعودی و متحدان خلیج فارسی این کشور تقریبا 78 درصد کل منابع مالی اوپک را تشکیل می دهد. یعنی در حالی که کل منابع مالی کشورهای اوپک 3.05 تریلیارد دلار است، 2.73 تریلیارد آن متعلق به عربستان سعودی و متحدانش می باشد.

در نیمه نخست 2015 ، یک درصد افزایش تولید نفت عربستان سعودی، تولید نفت اوپک را 2.7 درصد افزایش داده در حالی که براساس محاسبات آژانس بین المللی انرژی، 0.7 درصد افزایش صادرات نفت ایران، تولید اوپک را تنها به همین مقدار افزایش داده است.

همچنین عربستان سعودی در نیمه نخست 2015 سهم خود از متوسط تولید روزانه اوپک را در مقایسه با متوسط تولید روزانه اوپک در سال 2014 افزایش داد و سهم این کشور از متوسط تولید رورانه نفت در جهان را انیز بالا برد.

همچنین سهم عربستان سعودی از تولید اوپک، از میانگین 26 درصد در سال 2014 به میانگین 26.6 درصد در نیمه نخست 2015 افزایش یافته است و سهم آنها از تولید جهانی نفت از 10.2 به 10.4 درصد افزایش پیدا کرده است.

اینها برای تولیدکنندگان غیراصلی اوپک نگران کننده است، زیرا تداوم سیاست عربستان سعودی، احتمالا کاهش قیمت ها را تشدید خواهد کرد و صدمه بیشتری به آنها خواهد زد.

** نشست ماه دسامبر 2015 اوپک
با توجه به تاثیر مثبت تصمیم عربستان سعودی بر موقعیت نسبی این کشور و متحدان خلیج فارسی آن در اوپک، و تاثیر سوء آن بر اعضای غیر اصلی این سازمان ، ممکن است و شاید به احتمال زیاد، در نشست بعدی اوپک در ماه دسامبر، عربستان سعودی با شورش اعضای غیراصلی روبرو شود.

در این صورت، عربستان سعودی و متحدان عرب خلیج فارسی آن سه راه خواهند داشت؛

مصالحه: عربستان سعودی به خواسته های اعضای ضعیف تر اوپک مبنی بر افزایش سطح قیمت ها و کاهش سطح تولید این سازمان تن دهد. این راه به عربستان سعودی صدمه خواهد زد.

تفکیک: عربستان سعودی و متحدان عربش خواسته های دیگر اعضای اوپک را نادیده بگیرند و آنها را مجبور کنند که منتظر ایجاد تعادل از طریق عرضه و تقاضای بازار بمانند.

جدایی: عربستان سعودی و متحدان عربش با بهره برداری از منابع مالی عظیم خود، راهشان را از دیگر اعضا جدا کنند. در آن صورت، دیگر اعضای اوپک قادر به تامین مالی صنعت نفت خود نخواهند بود و بدون اینکه بخواهند باید از بازار خارج شده و آن را به رقبا واگذار کنند.

در اکتبر 2014، عربستان سعودی پیش از برگزاری نشست اوپک قصد و نیت خود را برای رها کردن نقش کنترل قیمت ها را آشکار کرد اما بعید است، این بار، تصمیم گیران عربستان سعودی دست خود را پیش از نشست دسامبر رو کنند.

انتهای پیام