خرید طلا از مغازه یا بورس؛ کدام بهتر است

به گزارش سایت طلا،امروزه جهان با موجی از «تب طلا» مواجه است؛ میلیون‌ها نفر با توجه به توان مالی خود در تلاش‌اند تا این فلز زرد را خریداری کنند، در شرایطی که قیمت‌ها رکوردهای بی‌سابقه‌ای ثبت کرده و پیش‌بینی‌ها حاکی از ادامه روند صعودی آن در سال‌های آینده است.

قیمت‌های لحظه‌ای طلا در اکتبر گذشته به ۴۰۰۲.۳ دلار به ازای هر اونس رسید، در حالی که سقف قیمت آن در همان ماه به ۴۳۸۱ دلار رسید.

مردم منطقه ما نیز از این قاعده مستثنی نیستند؛ بسیاری خرید طلا، به ویژه به شکل سکه‌های نقدی یا شمش‌های طلا و زیورآلات را ترجیح می‌دهند، چرا که این نوع طلا قادر است ارزش سرمایه را در طول زمان حفظ کند. غالباً خرید از طریق فروشگاه‌های طلافروشی انجام می‌شود که در همه شهرها پراکنده‌اند.

اما در این میان دو پرسش مهم مطرح می‌شود: آیا خرید طلا از طلافروشی‌ها واقعاً بهترین گزینه است؟ و آیا جایگزین‌های به‌صرفه‌تر یا مفیدتری وجود دارد؟

خرید از طلافروشی‌ها: اعتماد و سهولت در برابر هزینه

بسیاری از سرمایه‌گذاران خرد و خانواده‌ها خرید طلا از طلافروشی‌ها را ترجیح می‌دهند، چرا که این روش اطمینان و ضمانت اصالت را به همراه دارد.

خریدار می‌تواند قطعات را به‌طور مستقیم ببیند، وزن و خلوص آن را بررسی کند و خرید فوری بدون واسطه یا انتظار داشته باشد. همچنین تجربه انسانی و مشاوره مستقیم به خریدار امکان انتخاب با اعتماد بیشتری می‌دهد. برخی خرید طلا را تجربه‌ای حسی و هنری توصیف می‌کنند، شبیه به خرید یک تابلو هنری که برای ارزیابی ارزش آن باید آن را دید.

با این حال، این روش معایب قابل توجهی دارد. قیمت طلا در طلافروشی‌ها معمولاً بالاتر است، زیرا هزینه «ساخت و پردازش» بین ۵ تا ۲۵ درصد ارزش طلا بسته به طراحی و فروشگاه متفاوت است. علاوه بر این، هزینه‌های عملیاتی مانند اجاره و حقوق کارکنان نیز بر مشتری تحمیل می‌شود.

در برخی کشورها مالیات بر فروش نیز اعمال می‌شود که قیمت نهایی را افزایش می‌دهد. به عنوان مثال، قیمت هر گرم طلای ۲۱ عیار در اردن در زمان نگارش گزارش حدود ۷۸.۳ دینار اردنی (۱۱۰.۴ دلار) برای خرید از مشتری و ۸۳.۸ دینار اردنی (۱۱۸.۲ دلار) برای فروش توسط فروشگاه است.

این اختلاف قیمت حدود ۸ دلار برای هر گرم است که نشان می‌دهد سرمایه‌گذاری از طریق طلافروشی‌ها شاید بهترین گزینه برای کسانی که به دنبال سود سریع هستند نباشد، به ویژه با توجه به هزینه‌های اضافی.

علاوه بر این، خرید فیزیکی طلا نیازمند شرایط امن برای نگهداری در خانه یا خزانه است تا از خطر سرقت یا گم شدن محافظت شود، که بار اضافی و تلاش مستمری برای خریدار ایجاد می‌کند.

جایگزین‌های سرمایه‌گذاری: ابزارهایی با انعطاف بیشتر

صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر طلا (Gold ETFs)

سرمایه‌گذاران بزرگ به جای خرید فیزیکی، به جایگزین‌های کم‌هزینه و کارآمدتر روی می‌آورند؛ مهم‌ترین آن‌ها صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر طلا هستند. این صندوق‌ها به سرمایه‌گذار امکان می‌دهند سهمی از طلا را بدون نیاز به نگهداری فیزیکی آن داشته باشد.

این صندوق‌ها در بورس‌ها همانند سهام معامله می‌شوند و بنابراین نقدشوندگی بالایی دارند و معامله آن‌ها آسان است. هزینه‌های پردازش بالا و مصنعية فروشگاه‌ها در این صندوق‌ها وجود ندارد.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر طلا مزایای قابل توجهی دارند: هزینه‌های آن‌ها معمولاً پایین‌تر از خرید فیزیکی طلا است، امکان سرمایه‌گذاری با مبالغ کوچک حتی از یک سهم فراهم می‌شود و نقدشوندگی بالایی دارند، به‌طوری که می‌توان در ساعات معاملاتی به راحتی خرید و فروش انجام داد. همچنین، سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها به تنوع‌بخشی ریسک کمک می‌کند، زیرا طلا معمولاً در دوره‌های نوسان اقتصادی، ضعف بازار سهام و اوراق قرضه را جبران می‌کند.

با این حال، این صندوق‌ها معایبی نیز دارند: سرمایه‌گذار مالک مستقیم طلا نیست و تنها سهامی که نماینده ارزش آن است را در اختیار دارد و کارمزد سالانه آن‌ها بین ۰.۲۵ تا ۰.۴۰ درصد است که در بلندمدت ممکن است از هزینه خرید فیزیکی طلا بیشتر شود.

سهام شرکت‌های معدن‌کاری طلا

گزینه دیگر سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌های معدن‌کاری طلاست. این روش غیرمستقیم اما پرریسک‌تر است.

این سهام از «اثر اهرمی» قیمت طلا برخوردارند؛ یعنی با افزایش قیمت طلا، ارزش سهام سریع‌تر رشد می‌کند، زیرا درآمد شرکت‌ها از هزینه‌های تولید فراتر می‌رود و ارزش سهام افزایش می‌یابد.

با این حال، ریسک کاهش شدید در دوره‌های نزولی نیز وجود دارد؛ ارزش سهام ممکن است بین ۳۰ تا ۵۰ درصد کاهش یابد. همچنین شرکت‌های معدنی با خطرات سیاسی و قانونی متنوع مواجه‌اند، از جمله مالیات‌های ناگهانی یا قوانین محیط‌زیستی سخت‌گیرانه، به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه. بنابراین بررسی محیط قانونی و سیاسی قبل از سرمایه‌گذاری ضروری است.

میان طلای ملموس و دیجیتال: انتخاب با توجه به هدف سرمایه‌گذار

در نهایت، تصمیم بین مالکیت فیزیکی طلا یا سرمایه‌گذاری از طریق ابزارهای مالی، به اهداف فرد و میزان تحمل ریسک او بستگی دارد.

کسانی که به دنبال مالکیت ملموس و حس کنترل کامل بر دارایی هستند، ممکن است طلای فیزیکی را ترجیح دهند، هرچند هزینه بیشتری دارد. در مقابل، کسانی که به سهولت معامله و کاهش هزینه‌ها اهمیت می‌دهند، صندوق‌های مبتنی بر طلا یا سهام معدن‌کاری را انتخاب می‌کنند.

در هر حال، طلا چه از طریق فروشگاه‌ها و چه در بازارهای مالی همچنان نماد امنیت و آینه‌ای از سطح نگرانی و اعتماد به اقتصاد جهانی متغیر است و یکی از مهم‌ترین دارایی‌هایی است که مردم و دولت‌ها در زمان‌های بی‌ثباتی مالی به آن روی می‌آورند.