صندوق طلا بخریم یا طلای آب شده؟ کدام سود بیشتری دارد؟
بازار طلا به عنوان یک دارایی با ارزش تاریخچهی طولانی دارد. این فلز گرانبها در طول تاریخ توانسته است ارزش پول سرمایهگذاران خود را در برابر شرایط نااطمینانی اقتصادی و تنشهای سیاسی حفظ کند. از سوی دیگر طلا یک دارایی بینالمللی است که در تمام کشورهای جهان قابل معامله و ارزشگذاری است.
بازار طلا به عنوان یک دارایی با ارزش تاریخچهی طولانی دارد. این فلز گرانبها در طول تاریخ توانسته است ارزش پول سرمایهگذاران خود را در برابر شرایط نااطمینانی اقتصادی و تنشهای سیاسی حفظ کند. از سوی دیگر طلا یک دارایی بینالمللی است که در تمام کشورهای جهان قابل معامله و ارزشگذاری است. برای سرمایهگذاری در طلا، افراد جامعه عموما طلای فیزیکی از جمله طلای آبشده خریداری میکنند. اما اقتصاد مدرن شرایطی را فراهم کرده است که افراد جامعه بتوانند بصورت آنلاین و مطمئن در طلا سرمایهگذاری کنند. این روش نوین سرمایهگذاری در طلا، صندوق طلای بورسی است.
صندوق طلا چیست و چه سازوکاری دارد؟
صندوقهای طلا یک روش سرمایهگذاری غیر مستقیم در بورس هستند. این صندوقها سرمایهی خرد افراد جامعه را جمع میکنند و بخش اعظمی از آن را در اوراق گواهی سکه طلا و اوراق گواهی شمش طلا سرمایهگذاری میکنند. به دلیل اینکه سبد دارایی صندوقهای طلا از اوراق شمش طلا و اوراق گواهی سکه طلا تشکیل شده است، سرمایهگذاری در آنها همانند خرید شمش طلا و سکهی طلا است.
داراییهای تشکیلدهنده صندوقهای طلا
صندوقهای طلا دارایی آنها طبق اساس نامه از چهار دارایی اصلی تشکیل شده است. مدیر صندوق طبق قانون باید حداقل 70 درصد از سبد سرمایهگذاری صندوق طلا را به اوراق گواهی سکه طلا و اوراق گواهی شمش طلا اختصاص دهد. اما مدیریت صندوق طلا میتواند بر اساس شرایط بازار داراییهای دیگری نیز به سبد سرمایهگذاری صندوق اضافه کند.
مدیر صندوق این اختیار را دارد تا حداکثر 20 درصد از سبد دارایی صندوق طلا را در اوراق مشتقهی طلا ( قراردادهای آتی یا اختیار معامله ) سرمایهگذاری کند. اوراق گواهی شمش نقره از دیگر داراییهایی است که مدیر صندوق میتواند حداکثر 5 درصد از سبد دارایی صندوق طلا را به آن اختصاص دهد. اما در برخی مواقع برای اینکه ریسک سرمایهگذاری صندوق کاهش پیدا کند، مدیریت صندوق بخش کوچکی از سبد سرمایهگذاری صندوق را به اوراق با درآمد ثابت اختصاص میدهد.
نحوه خرید و فروش واحدهای صندوق طلا
صندوق های سرمایه گذاری از لحاظ معاملاتی به دو دستهی قابل معامله در بورس و صدور و ابطالی تقسیم بندی میشوند. صندوقهای سرمایهگذاری در طلا از نوع صندوقهای قابل معامله در بورس هستند. به دلیل اینکه صندوقهای طلا، قابل معامله در بورس هستند، قیمت گذاری آنها بر اساس مکانیسم عرضه و تقاضا است.
برای خرید و فروش صندوقهای طلا ابتدا باید در سامانهی سجام ثبت نام کرد و مراحل احراز هویت را انجام داد. بعد از ثبت نام در سجام، سرمایهگذاران باید کد بورسی داشته باشند، برای دریافت کد بورسی این افرد باید در یک کارگزاری معتبر مانند کیان، آگاه یا مفید ثبت نام کنند.
در نهایت این سرمایهگذاران از طریق پنل کارگزاری خود، نماد صندوق طلای مورد نظر را معامله میکنند. زمان معاملاتی صندوقهای طلا در روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت 12 تا 6 بعد از ظهر است.
مزایا سرمایهگذاری در صندوق طلا نسبت به طلای فیزیکی
صندوقهای طلا بر اساس نظر کارشناسان و صاحبنظران بازار مالی بهترین گزینه برای سرمایهگذاری در طلا هستند. چون صندوقهای طلا مزایایی دارند که طلای فیزیکی از جمله طلای 18 عیار، سکه طلا و طلای آب شده از آن بیبهره هستند. این مزایا عبارت اند از:
سرمایهگذاری با پول کم
برای خرید طلای فیزیکی از هر نوعی که باشد، سرمایهگذاران باید چندین میلیون تومان وجه نقد در اختیار داشته باشند. اما برای خرید صندوقهای طلا سرمایهگذاران به حداقل 500 هزار تومان پس انداز نیاز دارند. از این رو تنها راه سرمایه گذاری با پول کم در طلا، خرید صندوق سرمایه گذاری طلا است. این مقدار پول برای سرمایهگذاری در صندوق طلا، بگونهای است که همهی افراد جامعه میتوانند بصورت روزانه به دارایی خود در صندوق طلا اضافه کنند.
امنیت در سرمایهگذاری
طلای فیزیکی به دلیل اینکه ارزش بالایی دارد همیشه در معرض ریسک فیزیکی به سرقت رفتن قرار دارد. به همین دلیل است که طلای فیزیکی امنیت سرمایهگذاری کمی دارد. اما صندوقهای طلا معاملات آنها بصورت آنلاین است و سازمان بورس و اوراق بهادار معاملات این صندوقها را رصد و بررسی میکند.
نداشتن هزینههای اضافی
هزینههای اضافی یکی از مشکلات اصلی سرمایهگذاری در طلای فیزیکی است. زیرا برای خرید طلای فیزیکی سرمایهگذاران باید هزینهی اجرت ساخت، مالیات بر ارزش افزوده و سود فروشنده پرداخت کنند. این هزینههای جانبی حدودا 17 تا 20 درصد از قیمت تمام شدهی طلای فیزیکی را شامل میشوند. این در حالی است که صندوقهای طلا از لحاظ اقتصادی بهصرفهتر هستند. چون سرمایهگذاران صندوقهای طلا لازم نیست هیچ گونه هزینهی اضافی بابت خرید صندوق طلا پرداخت کنند.
نداشتن ریسک جعل
اگر طلای فیزیکی مانند طلای دست دوم یا آب شده را از فروشگاه معتبر خریداری نکنید، ممکن است طلایی که به شما تحویل دهند عیار آن استاندارد نباشد. اما صندوقهای طلا چنین ریسکی متوجه آنها نیست.
حباب قیمتی اندک
قیمت انواع سکه در بازار داخلی ایران حباب قیمتی زیادی دارند. در این میان بهترین سکه برای سرمایه گذاری ،سکه تمام است. چون نسبت به سایر سکههای طلا حباب قیمتی کمتری دارد. اما ربع سکه به دلیل اینکه تقاضای خرید زیادی برای آن وجود دارد، نسبت به سایر سکههای طلا حباب قیمتی بیشتری دارد. این در حالی است که صندوقهای طلا در بیشتر مواقع حباب قیمتی ندارند. اگر صندوق طلا حباب قیمتی داشته باشد در روزهای معاملاتی بعد، حباب قیمتی آن از بین خواهد رفت.
طلای آب شده چیست و چه ویژگیهایی دارد؟
آحاد جامعه ممکن است به کرات اصطلاح طلای آب شده را شنیده باشند. طلای آب شده، طلایی است که از ذوب کردن طلای دست دوم حاصل میشود. این طلا به دلیل اینکه از ذوب کردن طلاهای دست دوم ایجاد میشود، ممکن است عیار استاندارد (18 عیار) نداشته باشد. طلای آب شده به دلیل اینکه هزینههای جانبی کمتری نسبت به طلای 18 عیار دارد، سرمایهگذاران بسیاری را به خود جذب کرده است. زیرا تنها هزینهی اضافی برای خرید طلای آب شده، سود فروشنده است. از سوی دیگر طلای آب شده، حباب قیمتی ندارد و نسبت به سکهی طلا برای سرمایهگذاری گزینه مناسبتری خواهد بود.

مقایسه صندوق طلا و طلای آبشده از نظر بازدهی و ریسک
از لحاظ ریسک سرمایهگذاری صندوقهای طلا و طلای آب شده ریسک متوسطی دارند. اما از لحاظ امنیت سرمایهگذاری، صندوقهای طلا امنیت بالاتری دارند. چون طلای آب شده ممکن است مورد سرقت قرار بگیرند.
قیمت صندوق سرمایه گذاری طلا و طلای آب شده بر اساس مکانیسم عرضه و تقاضا تعیین میشود. شاید این دو بازار در کوتاه مدت اختلاف سودآوری کمی داشته باشند. اما در بلند مدت بازدهی آنها تقریبا مشابه است. البته صندوقهای طلا مزایای بیشتری دارند که باعث میشود سرمایهگذاران با آرامش خاطر بیشتری در طلا سرمایهگذاری کنند.
چه زمانی صندوق طلا بخریم و چه زمانی طلای آبشده؟
ماهیت سرمایهگذاری در صندوق طلا و طلای آب شده مشابه است. مهمترین عوامل موثر بر رشد قیمت طلای آب شده و صندوق طلا، قیمت ارز و قیمت جهانی طلا است. اما قیمت ارز بر قیمت طلای آب شده و صندوق طلا اثرگذاری بیشتری در بازار داخلی ایران دارد.
هرگاه قیمت ارز روند افزایشی داشته، زمان مناسبی برای ورود به بازار طلا است. چون قیمت طلا با قیمت ارز در بازار آزاد همبستگی مثبت دارد. همچنین افزایش قیمت طلای جهانی میتواند تاثیر بسزایی در رشد قیمت طلا در بازار داخلی ایران داشته باشد. از سوی دیگر اگر قیمت ارز در داخل کشور روند کاهشی داشته باشد، بهتر است سرمایهگذاران از بازار طلا خارج شوند.