تب طلا جهان را فراگرفته است ؛ ماجزا چیست؟

به گزارش سایت طلا،در توکیو، ساعت هنوز از نه صبح نگذشته بود که فروشگاه «نیهون ماتریال» ناچار شد درهای خود را بر روی صف‌های طولانی خریداران طلا ببندد. تنها یک ساعت پس از آغاز کار، کارکنان اعلام کردند که موجودی روزانه به پایان رسیده است. در میان جمع، کِنجی اونوکی، مهندس معمار چهل‌ساله با خوشحالی از خرید نخستین شمش طلای خود سخن گفت و افزود: «می‌خواستم چیزی واقعی داشته باشم، چیزی که بتوانم در دست بگیرم.»

به گزارش فايننشال تايمز، آنچه در ابتدا به‌صورت یک اتفاق محلی در ژاپن آغاز شد، به‌سرعت به پدیده‌ای جهانی بدل شد. از آسیا تا اروپا و آمریکا، بازارها شاهد موجی از خرید طلا هستند که نه تنها سرمایه‌گذاران حرفه‌ای، بلکه مردم عادی را نیز در بر گرفته است. این روزنامه نوشت: «طلا بار دیگر جادوی دیرینه خود را به ذهن و دل سرمایه‌گذاران بازگردانده است.»

صعود بی‌سابقه در بازار جهانی

طبق گزارش فايننشال تايمز، در سه‌ماهه سوم سال جاری بیش از بیست‌وشش میلیارد دلار سرمایه تازه به صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر طلا سرازیر شد؛ رقمی که بالاترین میزان در تاریخ معاصر محسوب می‌شود. همین روند موجب شد بهای طلا از ابتدای سال بیش از پنجاه درصد افزایش یابد و به بیش از چهار هزار دلار برای هر اونس برسد، که بهترین عملکرد از سال ۱۹۷۹ تاکنون است.

این افزایش چشمگیر، به گفته روزنامه، با عوامل معمولی همچون نرخ بهره، تورم یا تنش‌های سیاسی قابل توضیح نیست؛ بلکه نشانه‌ای از «ترس عمیق از یک فروپاشی مالی فراگیر» است. دیوید تیت، رئیس شورای جهانی طلا، در گفت‌وگو با روزنامه تأکید کرده است: «محرک اصلی این صعود، ترس از سناریویی است که در آن بدهی‌ها از کنترل خارج شود. واژه کلیدی امروز، ترس است.»

ژاپن و بازگشت احساس ناامنی اقتصادی

در ژاپن، بازار داخلی شاهد جهشی تاریخی بوده است. قیمت هر گرم طلا در اوایل اکتبر از مرز بیست هزار ین گذشت؛ سطحی که این کشور هرگز تجربه نکرده بود. فايننشال تايمز این وضعیت را «انفجار طلایی» توصیف کرده و نوشته است که پس از سه دهه رکود و انقباض اقتصادی، ژاپنی‌ها اکنون وارد رابطه‌ای تازه با مفهوم تورم شده‌اند.

بروس ایکیمازو، مدیر انجمن بازار طلای ژاپن به روزنامه گفت: «رفتار سرمایه‌گذاران صدوهشتاد درجه تغییر کرده است. مردم تأثیر تورم و ضعف ین را احساس می‌کنند و می‌دانند که دست روی دست گذاشتن به معنای زیان واقعی است.»

نقش بانک‌های مرکزی در بازآرایی نظم پولی

فايننشال تايمز در ادامه می‌نویسد که در پسِ تب خرید طلا در میان مردم، یک تحول استراتژیک جهانی نیز در جریان است. از سال ۲۰۲۲ تاکنون، ده‌ها کشور به‌ویژه در آسیا و خاورمیانه، به‌طور بی‌سابقه‌ای ذخایر طلای خود را افزایش داده‌اند تا وابستگی خود به دلار آمریکا را کاهش دهند.

طبق داده‌های شورای جهانی طلا، سهم طلا در ذخایر رسمی بانک‌های مرکزی از حدود ده درصد در یک دهه پیش، به نزدیک بیست‌وچهار درصد تا میانه سال ۲۰۲۵ رسیده است. این میزان معادل حدود سه‌تریلیون و نهصد میلیارد دلار از ارزش بازار است و برای نخستین بار از ارزش اوراق خزانه‌داری آمریکا که در اختیار سایر کشورها قرار دارد، فراتر رفته است.

روزنامه نتیجه می‌گیرد که طلا اکنون به «دارایی ذخیره‌ای مسلط در جهان خارج از آمریکا» تبدیل شده است؛ وضعیتی که برخی تحلیلگران آن را بازگشتی نمادین به نظام مالی پیش از سلطه دلار می‌دانند.

سیاست، بدهی و اضطراب جهانی

فايننشال تايمز در بخش دیگری از گزارش خود به تأثیر سیاست داخلی آمریکا بر بازار طلا اشاره می‌کند. فشارهای دونالد ترامپ بر فدرال رزرو برای کاهش نرخ بهره و کنترل هزینه‌های بدهی دولت که از سی‌وچهار تریلیون دلار گذشته، موجب تشدید نگرانی در میان سرمایه‌گذاران شده است.

روث کرویل، مدیرعامل انجمن بازار شمش لندن، گفته است: «به محض آنکه رئیس‌جمهور به استقلال فدرال رزرو حمله کرد، شاهد جهش فوری در قیمت طلا بودیم. همین تردید در استقلال بانک مرکزی برای بازگشت اعتماد کافی است.»

دیوید تیت نیز معتقد است که «ترامپ تنها در صورتی می‌تواند این روند صعودی را متوقف کند که همزمان رشد اقتصادی بالا و تورم پایین را تجربه کند؛ چیزی که در عمل بعید به نظر می‌رسد.»

نشانه‌های یک حباب تازه

با این همه، فايننشال تايمز هشدار می‌دهد که این شتاب ممکن است به شکل‌گیری حبابی خطرناک منجر شود. بر اساس داده‌های بانک آمریکا، قیمت طلا اکنون بیش از بیست درصد بالاتر از میانگین متحرک دویست‌روزه و هفتاد درصد بالاتر از میانگین متحرک دویست‌هفته‌ای خود قرار دارد؛ وضعیتی که از دهه هفتاد میلادی تاکنون تنها سه‌بار رخ داده و هر بار با سقوطی بین بیست تا سی‌وسه درصد همراه بوده است.

گای میلر، تحلیلگر شرکت بیمه زوریخ، در گفت‌وگو با روزنامه اظهار داشت: «بازار طلا بیش از حد شلوغ شده است. خطر آن است که همین ازدحام سرمایه‌گذاران، حبابی بسازد که خود از آن می‌ترسند.»

آینه اضطراب جهان

فايننشال تايمز در پایان یادآور می‌شود که جهش فعلی طلا صرفاً بازتاب نگرانی از تورم نیست، بلکه نشانه‌ای از تزلزل اعتماد به کل نظام مالی جهانی و حتی به پول کاغذی است.

دانیل تیلور، تحلیلگر شرکت "مان نومریک"، در این زمینه می‌گوید: «سطح بدهی آمریکا به جایی رسیده که تنها از طریق دوره‌ای طولانی از تورم قابل کنترل است. مردم به دارایی‌هایی روی آورده‌اند که عرضه محدودی دارند، مانند طلا و شاید بیت‌کوین، زیرا به ارزش پول کاغذی اطمینان ندارند.»

در نهایت، روزنامه چنین نتیجه می‌گیرد: «طلا چیزی تولید نمی‌کند و سودی به همراه ندارد، اما اکنون به آینه‌ای از اضطراب جهان تبدیل شده است. هرچه ترس بیشتر می‌شود، درخشش این فلز نیز بیشتر می‌شود.»