رابطه بیت کوین و طلا؛ بررسی رقابت، نمودار و بهترین سرمایه گذاری

بیت کوین و طلا دو دارایی مهم در بازار سرمایه هستند که نقش ذخیره ارزش داشته اما ماهیت متفاوتی دارند. طلا هزاران سال به‌عنوان پناهگاه امن شناخته شده، در حالی که بیت کوین طی ۱۶ سال اخیر با رشد نجومی و لقب طلای دیجیتال، وارد رقابت شده است. در این مقاله با بررسی نمودارها و بازدهی این دو، به این سوال پاسخ می‌دهیم که طلا برای سرمایه گذاری بهتر است یا بیت کوین؟

رابطه بیت کوین و طلا

ویژگی‌های ذاتی این دو دارایی، نقش مهمی در شکل‌دهی رابطه‌ی همبستگی بین بیت کوین و طلا ایفا می‌کنند. طلای فیزیکی دارای سابقه‌ای تاریخی به عنوان ذخیره‌کننده‌ی ارزش و محافظ در برابر تورم است و توسط بانک‌های مرکزی نگهداری می‌شود. در مقابل، ارز دیجیتال بیت کوین به عنوان نوعی دارایی نسل جدید، بیشتر به نوسانات تکنولوژی، پذیرش خرده‌فروشی، و احساسات بازار وابسته است. این تفاوت‌ها منجر به همبستگی متغیر طلا و بیت کوین می‌شود.

تحلیل همبستگی طلا و بیت کوین در دوره کرونا

بحران اقتصادی ناشی از همه‌گیری کووید-۱۹ در مارس ۲۰۲۰، نقطه‌ی عطفی در درک همبستگی بین طلا و بیت کوین بود. در ابتدا، در حادترین فاز سقوط بازار سهام جهانی، هر دو دارایی به طور موقت افت قیمت کمی را تجربه کردند، که نشان‌دهنده‌ی همبستگی موقت ناشی از هجوم سرمایه‌گذاران برای تبدیل دارایی‌ها به نقدینگی بود.

پس از شوک اولیه، عملکرد این دو دارایی در ادامه‌ی بحران متفاوت بود، هرچند هر دو رشد قابل توجهی داشتند. طلا با افزایش حدود ۱۶ درصدی در سال ۲۰۲۰، نقش سنتی خود را به عنوان یک دارایی پناهگاه امن و محافظ در برابر تورم و عدم قطعیت اقتصادی، که توسط سیاست‌های انبساطی فدرال رزرو تشدید شده بود، تأیید کرد.

در همین دوره، بیت کوین رشدی خیره‌کننده را تجربه کرد. قیمت آن از ۷٬۱۶۱ دلار در ابتدای سال به ۲۸٬۹۹۳ دلار در پایان دسامبر ۲۰۲۰ رسید، که نشان‌دهنده‌ی افزایش ۴۱۶ آن درصدی بود. این رشد عظیم نه تنها ناشی از نگرانی‌های اقتصادی بود، بلکه از جذابیت بیت کوین به عنوان یک دارایی غیرمتمرکز در برابر سیاست‌های پولی دولتی و افزایش پذیرش آن به عنوان طلای دیجیتال نیز نشأت می‌گرفت.

به طور خلاصه، در حالی که طلا و بیت کوین هر دو در طول بحران بزرگ سال ۲۰۲۰ به دلیل نگرانی‌های کلان اقتصادی و کاهش نرخ بهره، افزایش قیمت داشتند، درجه‌ی نوسان و ماهیت رشد آن‌ها متفاوت بود. این امر نشان می‌دهد که همبستگی میان آن‌ها می‌تواند متغیر باشد: در شوک‌های حاد، به دلیل فشار نقدینگی، همسو می‌شوند، اما در مراحل بعدی بحران، هر یک بر اساس محرک‌های بنیادی خود عمل می‌کنند؛ نقش پناهگاه امن سنتی برای طلا، پذیرش تکنولوژیک و پناهگاهی در برابر سیاست پولی دولت‌ها برای بیت کوین

مقایسه طلا و بیت کوین

طلا و بیت کوین هر دو به عنوان ذخیره‌کننده‌ی ارزش شناخته می‌شوند، اما در ویژگی‌های بنیادی متفاوت هستند. طلا یک دارایی فیزیکی با سابقه‌ی چند هزار ساله و نقدینگی بسیار بالا در بازارهای جهانی است و نقش پناهگاه امن سنتی را ایفا می‌کند.

در مقابل، بیت کوین یک دارایی کاملاً دیجیتال و غیرمتمرکز با پتانسیل رشد انفجاری و نوسان بیشتر است که توسط نهادها به عنوان شکل جدیدی از ارزش پذیرفته شده است. در ادامه مقایسه‌ای کوتاه از این دو خواهیم داشت.

بررسی نمودار قیمت طلا و بیت کوین

نمودار زیر، تاریخچه قیمتی بیت کوین را نشان می‌دهد. در سال ۲۰۰۹، اولین قیمت ثبت شده‌ی بیت کوین تنها ۰.۰۰۰۹۹ دلار بود. پس از آن، به آرامی رشد کرد و در سال ۲۰۱۱ به ۱ دلار و سپس به ۳۰ دلار رسید. جهش‌های اصلی در سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۷ رخ دادند که در هر دو مورد، قیمت به ترتیب از ۱,۰۰۰ دلار و سپس ۲۰,۰۰۰ دلار عبور کرد.

با وجود افت شدید در سال ۲۰۱۸، بیت کوین در سال ۲۰۲۰ دوباره احیا شد و در سال‌های بعد، به ویژه در دوره‌ی ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵، به قیمت‌های بسیار بالاتر و در حدود ۱۲۰,۰۰۰ دلار رسید.

در نمودار زیر، تاریخچه قیمتی طلا را بررسی می‌کنیم.

طلا از سال‌های ۱۹۰۰ تا اوایل ۱۹۷۰ تقریباً ثابت و نزدیک ۳۵ دلار بود. پس از لغو استاندارد طلا در ۱۹۷۱، طی دهه ۷۰ میلادی تا حدود ۶۵۰ دلار رشد کرد. در سال‌های ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۰ بین ۲۵۰ تا ۵۰۰ دلار نوسان داشت. از ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۱ جهشی تا ۱۸۰۰ دلار ثبت کرد و سپس بین ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۸ حدود ۱۰۰۰ تا ۱۳۰۰ دلار معامله شد. در ۲۰۲۰ به ۲۰۰۰ دلار رسید و امروز در ۲۰۲۵ رکورد ۳۸۴8 دلار را تجربه می‌کند.

طلا بخریم یا بیت کوین؟ کدام یک گزینه بهتری برای سرمایه گذاری است؟

مقایسه‌ی بازدهی تاریخی نشان می‌دهد که بیت کوین طی ۱۶ سال، رشد نجومی حدود ۱۲۱ میلیون برابری داشته است (از ۰.۰۰۰۹۹ دلار به ۱۲۰,۰۰۰ دلار). در حالی که طلا در همین دوره (از ۸۵۰ دلار به ۳,۸۴۸ دلار) فقط حدود ۴.۵ برابر رشد کرده است. جالب است بدانید که طلا از سال 1833 تا 2025 فقط 192 برابر رشد داشته است.

این ارقام نشان‌دهنده‌ی پتانسیل رشد بسیار بالاتر و سریع‌تر بیت کوین به عنوان یک دارایی جدید و پذیرفته شده در دنیای دیجیتال هستند.

اگرچه بیت کوین رشد خیره‌کننده‌ای داشته، باید تفاوت حجم معاملات و نقدینگی بین این دو دارایی را در نظر گرفت. حجم و عمق بازار طلا به طور سنتی بسیار گسترده‌تر از بیت کوین است و نقدشوندگی بسیار بالایی دارد. این ویژگی، طلا را همچنان به عنوان یک دارایی سنتی و امن برای حفظ ارزش و حجم عظیم دارایی‌ها، به ویژه برای نهادهای بزرگ و بانک‌های مرکزی، حفظ می‌کند.

یک رویکرد منطقی و عاقلانه، استفاده از ترکیب هر دو دارایی در سبد سرمایه‌گذاری است. با توجه به رشد قوی و پتانسیل آتی بیت کوین که از عواملی مانند هاوینگ‌ تأثیر می‌گیرد، اختصاص درصد بالاتری از سبد به آن می‌تواند توجیه‌پذیر باشد. در عین حال، طلا ثبات و محافظت سنتی را در برابر نوسانات شدید بازار فراهم کرده و ترکیب این دو، ریسک کلی سبد را متعادل می‌کند.

برای خرید بیت کوین از صرافی ایرانی هم گزینه‌های زیادی از جمله صرافی ایکس پی وجود دارد که در آن می‌توانید در عرض چند دقیقه حساب کاربردی ایجاد کرده و بیت کوین بخرید.

آیا بیت کوین جای طلا را می‌گیرد؟

اخیراً تغییراتی در رویکرد دولت‌ها نسبت به این دو دارایی مشاهده شده است. برخی دولت‌ها به ذخیره‌ی بیت کوین روی آورده‌اند، در حالی که از طلا هم غافل نشده‌اند. کاهش ذخایر طلای برخی کشورها، مانند آمریکا، می‌تواند نشان‌دهنده‌ی یک تغییر استراتژیک بلندمدت به سمت دارایی‌های جدید یا عدم نیاز به تمرکز صرف بر دارایی‌های فیزیکی باشد.

با گذشت زمان و با توجه به پذیرش فزاینده‌ی بیت کوین توسط دولت‌های بزرگ مثل آمریکا، چین، اروپا و نهادهای مالی معتبر، ریسک این دارایی دیجیتال نسبت به سال‌های اولیه کاهش یافته است. تثبیت موقعیت آن به عنوان یک دارایی مهم، باعث می‌شود که دیگر گزینه‌ای صرفاً پرریسک تلقی نشود. این پذیرش جهانی، به پشتوانه‌ی غیرمتمرکز بودن آن، می‌تواند رشد قیمتی‌اش را تداوم ببخشد.

در چند سال آینده احتمالا بیت کوین تغییراتی اساسی را تجربه کند که طلا از آن غافل خواهد ماند. ولی به این معنی نیست که طلا به این زودی جای خودش را به بیت کوین بدهد. چون بیت کوین هر مقدار رشدی را هم که تجربه کند، باز هم اعتماد به طلا که از تاریخ با انسان‌ها همراه بوده پابرجاست.

آیا طلا و بیت کوین با هم ارتباطی دارند؟

در شوک‌های بسیار حاد، مانند بحران نقدینگی ناشی از کووید-۱۹، سرمایه‌گذاران به سرعت به سمت دارایی‌های امن می‌روند. طلا به دلیل تاریخچه طولانی خود و بیت کوین هم به دلیل مستقل بودن از دولت‌ها، دارایی امن شناخته می‌شوند. در این دوره‌ها بیشترین همبستگی بین طلا و بیت کوین به وجود می‌آید.

برای سرمایه گذاری، بیت کوین بهتر است یا طلا؟

بیت کوین به دلیل تأمین محدود، غیرمتمرکز بودن و پذیرش فزاینده‌ی نهادی، پتانسیل رشد بالایی دارد. نگهداری آن، به ویژه در برابر سیاست‌های پولی انبساطی، می‌تواند عملکرد کلی سبد را بهبود ببخشد. در کل پیشنهاد می‌شود که اگر مقداری ریسک پذیری دارید و به دنبال سودهای بالاتر هستید، درصد بیشتری بیت کوین و مابقی را طلا بخرید.

طلا همچنان یک دارایی سنتی، امن و با نقدینگی بالا برای حفظ ثروت است. در مقابل، بیت کوین به عنوان طلای دیجیتال با وجود نوسان بیشتر، به دلیل پذیرش نهادی رو به رشد، ماهیت غیرمتمرکز و پتانسیل رشد بالا پس از رویدادهایی مانند هاوینگ، جذاب‌تر است. بهترین استراتژی برای سرمایه‌گذاران مدرن، ایجاد یک سبد متوازن شامل هر دو دارایی برای بهره‌گیری از ثبات طلا و رشد بیت کوین است.