آمریکا، سئول را برای رأیگیری درباره ایران تحت فشار گذاشت
پایگاه آکسیوس به نقل از منابع دیپلماتیک گزارش داد آمریکا به همراه انگلیس و فرانسه، ریاست دورهای شورای امنیت یعنی کره جنوبی را برای برگزاری رأیگیری امروز در خصوص ایران تحت فشار قرار دادهاند.
شورای امنیت سازمان ملل متحد امروز جمعه به قطعنامهای با موضوع «ادامه رفع تحریمهای ایران» رأی منفی داد.
این قطعنامه، کمتر از یک ماه بعد از آنکه سه کشور اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان) با ارسال نامهای به شورای امنیت خواستار بازگرداندن تحریمهای این شورا علیه ایران شدند به رأی گذاشته شد.
کره جنوبی به عنوان رئیس دورهای شورا این قطعنامه را مطابق رویههای پیشبینیشده در برجام ارائه کرده بود.
دیپلماتهای اروپایی و مقامهای آمریکایی به آکسیوس گفتهاند که انگلیس، آمریکا و فرانسه اصرار داشتند که این قطعنامه قبل از برگزاری نشست مجمع عمومی سازمان ملل در روز دوشنبه به رأی گذاشته شود.
آکسیوس به دلیل خاصی درباره این اصرار از سوی کشورهای غربی اشاره نکرده اما ایالات متحده در روزهای گذشته آژانس بینالمللی انرژی اتمی را هم درباره احتمال تصویب قطعنامهای که ایران برای ممنوعیت حمله به تأسیسات هستهای ارائه کرده بود تحت فشار قرار داده بود.
ایران روز گذشته (پنجشنبه) اعلام کرد که آن قطعنامه را در آژانس بینالمللی انرژی اتمی پس گرفته است.
این احتمال وجود دارد که دلیل اصرار کشورهای غربی به نگرانی از احتمال دشوارتر شدن روند بازگرداندن تحریمهای شورای امنیت علیه ایران در اثر رایزنیهای دیپلماتیک در حاشیه نشست مجمع عمومی مربوط بوده باشد.
هر چند که عملاً هیچ راهی برای تصویب قطعنامهای که امروز به رأی گذاشته شد وجود نداشت؛ زیرا حتی در صورتی که ۹ عضو شورا از این سند حمایت میکردند فرانسه یا انگلیس میتوانستند آن را وتو کرده و ادامه رفع تحریمهای شورای امنیت علیه ایران را ملغی کنند.
رأیگیری امروز در شورای امنیت به معنای آن است که قطعنامههای تحریمی شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران از بامداد ۲۸ سپتامبر فعال خواهند شد.
برخی از کارشناسان میگویند در قطعنامههای سازمان ملل، هیچ اشارهای به تحریم نظام بانکی، مالی و فروش نفت ایران نشده است.
همچنین گفته میشود با توجه به تحریمهای ثانویهای که ایالات متحده علیه ایران اعمال کرده بازگشت این تحریمها اثرات واقعی بر اقتصاد ایران نخواهد داشت و کشورهای غربی بیشتر به دنبال اعمال فشارهای روانی بر ایران هستند.
سه کشور اروپایی چند هفته پیش با ارسال نامهای به شورای امنیت سازمان ملل روند فعالسازی ساز و کار موسوم به «مکانیسم پسگشت» را آغاز کردند.
این ساز و کار که یکی از بندهای توافق هستهای برجام و قطعنامه موید آن در شورای امنیت (قطعنامه ۲۲۳۱) است میتواند به بازگشت تحریمهای شورای امنیت علیه ایران منجر شود.
اساس ادعای کشورهای غربی این است که اقدامات جبرانی ایران بعد از خروج آمریکا از برجام نقض این توافق محسوب میشود.
جمهوری اسلامی ایران بعد از خروج آمریکا یک سال به کشورهای اروپایی فرصت داد که مطابق با وعدهها و همچنین تعهداتشان در برجام اثرات این خروج را خنثی کرده و اثرات ملموس اقتصادی وعدهدادهشده در توافق را محقق کنند.
با وجود این، ساز و کار موسوم به «اینستکس» که اروپاییها مدعی بودند برای تسهیل تجارت غیردلاری با ایران ایجاد شده بدون آنکه مبادلهای از طریق آن انجام شود ناکام ماند و تعطیل شد.
ایران بر همین اساس با طی کردن روند قانونی مشخصشده در توافق هستهای یک سال بعد از خروج آمریکا اعلام کرد با استناد به بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام تصمیم به کاهش مرحله به مرحله تعهداتش در این توافق گرفته است.
کشورهای اروپایی بعد از گامهای جبرانی ایران هم اقداماتی انجام دادند که تهران آنها را ناقض تعهدات آنها در توافق هستهای میدانست.
به عنوان مثال سه کشور اروپایی در اکتبر ۲۰۲۳ که در متن برجام به «روز انتقال» نامگذاری شده بود از عمل به تعهدات خود برای پایان دادن به تحریمهای موشکی علیه ایران خودداری کردند.
انگلیس، آلمان و فرانسه مضاف بر این نه تنها حملات اسرائیل و آمریکا به تأسیسات هستهای ایران را محکوم نکردند به حمایت از آن پرداختند.