همکاری اقتصادی هند با اسرائیل در اوج جنگ غزه
در حالی که نوار غزه همچنان در آتش جنگ میسوزد، توافق تقویت همکاری اقتصادی تازهای بین اسرائیل و یکی از قدرتهای بزرگ آسیایی امروز دوشنبه امضا شد.
دولت اسرائیل امروز دوشنبه اعلام کرد که توافقنامهای با هند به امضا رسانده است که هدف آن تقویت و حفاظت از سرمایهگذاریهای متقابل میان دو طرف است.
وزارت دارایی اسرائیل با تاکید بر اینکه این نخستین بار است که یک کشور عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) چنین توافقنامهای با هند امضا میکند، این اقدام را به عنوان گامی مهم معرفی کرد.
این توافقنامه که توسط بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی اسرائیل و نیرمالا سیتارامان، همتای هندی او، در دهلی نو امضا شد، قرار است به گسترش تجارت و سرمایهگذاری بین دو کشور کمک کند. حجم تجارت دوجانبه بین اسرائیل و هند در سال ۲۰۲۴ به ۳.۹ میلیارد دلار رسید، رقمی که در شرایط بیثباتی منطقه و تنشهای جاری میتواند سوالبرانگیز باشد.
از ماه ژوئیه گذشته، دو کشور در مراحل پیشرفته مذاکرات برای نهایی کردن این توافقنامه بودهاند که هدف آن حمایت از سرمایهگذاران در برابر رفتارهای ناعادلانه و تسهیل جریان سرمایهها و سودهای ناشی از سرمایهگذاری است؛ موضوعی که با توجه به وضعیت نامساعد امنیتی منطقه، تضمینهای آن محل تردید است.
این توافقنامه همزمان با تشدید بحران انسانی و نظامی در غزه، نشاندهنده ادامه اولویتبندی منافع اقتصادی و استراتژیک اسرائیل، حتی در شرایطی است که جهان توجه بیشتری به پیامدهای انسانی این درگیریها دارد.
از سوی دیگر، هند که در گذشته همواره تلاش کرده موضعی محتاطانه در مسائل منطقهای اتخاذ کند، با امضای این توافق نشان داد که در جهت گسترش همکاریهای اقتصادی با اسرائیل گام برداشته است؛ اقدامی که ممکن است واکنشهای منفی در سطح منطقه و فراتر از آن به همراه داشته باشد.
انتظار میرود این توافق باعث افزایش جریان سرمایهگذاریها و فراهم آوردن تضمینهای قانونی برای سرمایهگذاران دو طرف شود؛ امری که در شرایط بیثبات منطقه، تحقق آن همچنان با اما و اگرهای فراوانی همراه است.
همچنین این توافق قرار است به تقویت فعالیتها در بخشهای فناوری، کشاورزی، دفاع و دیگر حوزهها منجر خواهد شد؛ حوزههایی که حضور اسرائیل در آنها به دلیل حساسیتهای سیاسی و نظامی، بحثبرانگیز است.
در طول جنگ غزه، هند بهطور غیرمستقیم و در قالب همکاریهای نظامی با اسرائیل، به تقویت توان دفاعی این رژیم پرداخته است. یکی از مهمترین اقدامات، تأسیس کارخانهای در حیدرآباد با همکاری شرکتهای هندی و اسرائیلی بود که به تولید پهپادهای «هرمس ۹۰۰» پرداخته است.
این پهپادها که قابلیت پرواز طولانیمدت و حمل موشکهای ضدتانک را دارند، در عملیاتهای نظامی اسرائیل در غزه بهکار گرفته شدهاند. این همکاری، علاوه بر تقویت توان نظامی اسرائیل، به هند امکان انتقال فناوریهای پیشرفته را نیز فراهم کرده است.
همچنین، گزارشهایی مبنی بر صادرات راکتها و مواد منفجره از هند به اسرائیل در جریان این جنگ منتشر شده است. این اقدامات، با انتقاداتی از سوی گروههای مدنی و حقوق بشری در هند مواجه شده است که آن را نقض قوانین بینالمللی و حقوق بشر میدانند.