چرا سمبل قلب اصلا شبیه قلب واقعی نیست؟

به گزارش سایت طلا، سمبل قلب که معمولا از آن استفاده می‌کنیم، هیچ ربطی به نمای قلب واقعی درون بدن انسان ندارد؛ اما دلیل این اشتباه چیست و چه پیشینه‌ای دارد؟

درون قفسه سینه شما یک توده ماهیچه‌ای با ظاهر پیچ‌دار و نامتقارن وجود دارد که اتفاقا خالی از احساسات و کاملا غیر رمانتیک است. علی‌رغم این موضوع، آدم‌ها هنوز اصرار دارند به اشتباه از سمبل قلب برای نشان دادن این ارگان شریانی استفاده کنند. درواقع ما اشتباه فکر می‌کنیم و سمبل قلب را هم در نشانه ظاهری و هم در معنای قلب واقعی درست به کار نمی‌بریم.

مشخص نیست که منشا این برداشت کلیشه‌ای و گوش ماهی شکل از قلب به چه زمانی برمی‌گردد. البته نویسندگان یک پژوهش علمی تازه تلاش کرده‌اند تا از این قضیه سر دربیاورند و ببینند دقیقا چه شد که این شایعه شیوع پیدا کرد. وقتی به زمان‌های خیلی دور نگاه می‌کنیم، متوجه می‌شویم فیلسوف‌های یونانی احتمالا اولین افرادی بودند که تغییرات ضربان قلب انسان را به احساسات نسبت دادند. برای مثال، ارجاعاتی در سخنان به جای مانده از ارسطو در این زمینه وجود دارد که دانشمندان هم به آن اشاره می‌کنند.

پژوهش‌های علمی و شباهت سمبل قلب به ارگان واقعی

بنا بر ادعای یک جراح مغز هلندی و یکی از نویسندگان پژوهش علمی این زمینه، اولین نشانه تصویری از سمبل قلب به متون قرن ۱۳ میلادی بازمی‌گردد. پییر وینکن، نویسنده و جراح، ادعا می‌کند که این سمبل‌های رسم شده براساس توصیف ارسطو از نمای ارگان داخلی قلب واقعی کشیده شده‌ بودند. برخی منابع دیگر هم می‌گویند لوگوی امروزی قلب در واقع سمبل برگ نوعی درخت رازیانه عظیم الجثه به نام سیلفیوم است که امروزه دیگر منقرض شده. گفته می‌شود که این درخت در سواحل شمالی آفریقا می‌روییده و مردم یونان و روم آن زمان به عنوان یک ابزار کنترل جمعیت از آن استفاده می‌کردند.

صرفنظر از اینکه سمبل قلب امروزی از چه زمانی این شکل رمانتیک را به خود گرفته، نویسندگان پژوهش علمی مشخصا اعلام کرده‌اند که ارگان حیاتی قلب واقعی اصلا شباهتی به نشانه دیداری معروفش ندارد. مردم در زمان استفاده از این سمبل، بیش از هر چیز به معنی رمانتیک آن فکر می‌کنند. ساده‌تر بگوییم، انسان‌ها برای ابزار احساسات و عشق از سمبل قلب استفاده می‌کنند نه برای نشان دادن ارگان واقعی!

منشا شباهت سمبل قلب به قلب واقعی

محققان در این باره توضیحات بیشتری هم ارائه داده‌اند. آن‌ها می‌گویند فراوانی استفاده مردم از سمبل قلب تا قرن‌های ۱۵ و ۱۶ میلادی افزایش داشت تا اینکه دانشمندان در اواسط قرن بیستم هرگونه شباهت میان این سمبل و نمای ارگان شریانی درون بدن انسان را مردود اعلام کردند. همچنین اولین نسخه‌های دست ساز از قلب واقعی انسان در دهه ۱۹۵۰ ساخته و ارائه شد. دانشمندان برای این کار شیوه عجیبی در پیش گرفته بودند. آن‌ها پلاستیک ذوب شده را درون آئورت جسد تزریق می‌کردند تا وارد شریان‌ها شود و در نهایت قالب ارگان اصلی را به خود بگیرد.

دانشمندان چند دهه بعد توانستند از تکنیک پیشرفته‌تری برای این کار کمک بگیرند. آن‌ها این بار به تزریق رنگ‌های متضاد در شاهرگ جسد روی آوردند. این آزمایش هم مانند تزریق پلاستیک نشان داد که درون قلب واقعی می‌تواند تا حد زیادی مانند سمبل باستانی آن باشد.

محققان در این باره گفتند که توانسته‌اند با تزریق هم‌زمان در شریان‌های اصلی چپ و راست قلب، دید بصری کاملی از این ارگان حیاتی به دست آورند. به گفته آن‌ها، تجسم معاصر از دو سمت چپ و راست درخت‌های شریانی پیچیده درون ارگان قلب دقیقا شکل همان سمبل قلب قدیمی دیده می‌شود.

این مشاهدات باعث ایجاد سوالاتی درباره برداشت انسان باستانی از ارگان داخلی بدنش هم شد. حالا دانشمندان می‌پرسند که انسان قرن سیزدهم و پیش از آن چگونه توانسته قالب داخلی این ارگان حیاتی را تشخیص دهد؟ آن‌ها حتی گمان می‌کنند که شاید پزشکان باستانی هم هزاران سال پیش در طی آزمایش‌های مشابهی اقدام به قالب گیری درون قلب کرده بودند. در این زمینه به استفاده احتمالی از مواد دیگر مانند سیمان و گچ اشاره شده است.

این نظریه هیچ پایه محکمی ندارد؛ اما آن‌ها مصرانه تاکید می‌کنند که دلیل دیگری برای میزان دقت انسان باستانی از تصویر درون قلب وجود ندارد. تنها همین فرضیه است که می‌تواند سمبل قلب را با آن قدمت باستانی به علم آناتومی پیوند دهد.

به طور خلاصه، قلب یک ارگان حیاتی درون بدن انسان است که نمی‌تواند نشان دهنده عواطف او باشد؛ اما شاید علایمی مانند تشدید ضربان را پس از بروز احساسات از خود نشان دهد. همچنین در آخر تایید می‌کنیم که شکل نمای بیرونی قلب واقعی اصلا شبیه سمبل قلب نیست؛ بلکه قالب بخشی از درون آن به سمبل محبوب امروزی شباهت دارد.