کری: رئیس جمهور آتی آمریکا از توافق هسته‌ای خارج نمی‌شود

جان کری در گفتگو با هافینگتون پست دیدگاه‌های خود را درباره توافق هسته‌ای ایران تشریح کرد.

خبرنگار هافینگتون پست پرسید.. حالا می‌دانیم که توافق هسته‌ای در کنگره جان سالم به در خواهد برد. اما نیمی از مردم کشور (آمریکا) با آن مخالف هستند و تقریبا همه نامزدهای جمهوری خواه انتخابات (ریاست جمهوری) نیز با آن مخالفند و گفته‌اند که این توافق را هنگام راهیابی به کاخ سفید پاره خواهند کرد. با این اوصاف، این توافق تا چه اندازه امنیت دارد؟

وزیر امورخارجه آمریکا در پاسخ گفت: در ابتدا باید درخصوص پول بسیار زیادی صحبت کنم (که با توافق هسته‌ای به ایران می‌رسد) و بمباران عظیمی در تحریف این مسئله صورت پذیرفته است. مطالبی که در این زمینه و این توافق مطرح می‌شود کاملا نادرست است. بنابراین، تعجب نمی‌کنم اگر برخی از نظرسنجی‌ها نشان دهنده عدم توازن (آرای طرفداران و مخالفان توافق) باشد. اما بسیاری از نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که کشور واقعا طرفدار این توافق است. البته کشور در این زمینه به دو نیمه مساوی (طرفداران و مخالفان) تقسیم شده است. درباره پولی که قرار است صرف شود، افسانه‌ها‌ی زیادی ترویج می شود. درخصوص نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری و سخنان آنها باید بگویم اگر ایران قلب رئاکتور پلوتونیوم اراک را نابود کند و آن را با سیمان پر کند و دیگر این مرکز (عملا) وجود نداشته باشد و ایران دو سوم رئاکتورهایش را برچیند و (با آنها) دیگر غنی سازی نکند، و ذخایر اورانیوم خود را به سیصد کیلوگرم کاهش بدهد و غنی سازی را فقط در سطح سه ممیز شصت و هفت صدم درصدی انجام بدهد و به همه تعهداتش درقبال توافق پایبند باشد، اگر در این صورت، رئیس جمهور جدید آمریکا بیاید و بگوید می خواهم فلان کار را انجام دهم، این کار مسخره خواهد بود. در آن زمان، نود درصد مردم آمریکا از این توافق حمایت خواهند کرد زیرا در عمل خواهند دید که این توافق نتیجه بخش بوده و خطر وجود تسلیحات هسته‌ای را در منطقه خاورمیانه (غرب آسیا) از بین برده است.

خبرنگار هافینگتون پست پرسید..بنابراین، به نظر شما این سخنان آنها، هیاهویی پرسر و صدا است؟

جان کری در پاسخ گفت: خیر. فکر می‌کنم پرسش‌هایی بسیار درست وجود دارد که پرسیده می‌شود.

خبرنگار هافینگتون پست پرسید...صحبت من به صورت مشخص درباره نامزدهای انتخاباتی است که می‌گویند توافق را پاره خواهندکرد. شما فکر می‌کنید این کار تقریبا غیرعملیاتی است.

جان کری در پاسخ گفت: نمی‌خواهم درباره این کار آنها صفتی به کار ببرم و بگویم چه چیزی هست و چه چیزی نیست. من فقط نظر خودم را درباره واقعیتی بیان می‌کنم که رئیس جمهور بعدی هنگام حضور در آنجا (کاخ سفید) با آن مواجه خواهد بود. من فکر نمی‌کنم رئیس جمهوری بخواهد به صورت خودخواسته، سازمان ملل متحد و پنج کشوری را کنار بگذارد که در این مذاکرات از ما حمایت کردند و بگوید «ببخشید، ما می‌خواهیم از این توافق خارج شویم و وضعیت خطرناک تری در منطقه خاورمیانه بوجود بیاوریم». فکر نمی کنم چنین وضعی پیش بیاید.

وزیر امورخارجه آمریکا از برنامه‌های منطقه‌ای ایران انتقاد کرد و از فضای امنیتی جدید برای منطقه خاورمیانه سخن گفت.

خبرنگار هافینگتون پست پرسید: یکی از انتقادهای جدی تر درباره توافق هسته‌ای این است که نوعی بازه زمانی برای این توافق درنظر گرفته شده است. گفته می‌شود پس از آنکه ایران از منافع رفع تحریم‌ها بهره مند شد، دستان ما به نوعی بسته خواهد بود. گفته می‌شود ما دیگر قادر نخواهیم بود با اقدامات ایران در بی‌ثبات کردن منطقه‌ای و حمایت مالی از تروریسم برخورد کنیم زیرا ایرانی‌ها برخواهند گشت و خواهند گفت که" فشار شما، نقض روح توافق است" احتمال دارد آنها از توافق خارج شوند. شما در پاسخ به این انتقاد چه می‌گویید؟

جان کری در پاسخ گفت: من به چنین منتقدانی می‌گویم که این توافق به صورت بسیار مشخصی تعریف شده است. این توافق، بند به بند مشخص و دقیق است. انتظارات نوشته شده است زیرا ما نمی‌خواستیم هیچ چیز براساس اعتماد یا امید باشد. این توافق به صورت بسیار مشخص معلوم کرده است که طرف‌ها باید چه کاری انجام بدهند. اگر ایران پس از چند سال در وضعی قرار بگیرد ما از وضع محدودیت‌ها‌ی شدیدتر به آن وضع خواهیم رسید یعنی پس از یک دوره زمانی که درباره آن مذاکره کرده‌ایم به آن موقعیت گذر خواهیم کرد. این دوره زمانی برای اعتمادسازی درباره برنامه هسته‌ای آنها است. در این دوره زمانی، بازرسی‌ها انجام می شود. باید بدانیم که روند اجرایی شدن توافق به صورتی باشد که بتوانیم به آن تکیه کنیم. اگر در دوره زمانی پانزده ساله مشخص شود که میزان ذخایر ایران تغییر کرده است یا اتفاق دیگر رخ داده است، ما براساس الزام مشخص شده، دسترسی به همه مراکز برای بازرسی ها را خواهیم داشت و می توانیم از هرمکانی که شک داشته باشیم در آنجا نوعی فعالیت غیرقانونی انجام می‌شود، بازرسی کنیم. درعین حال برای مدت بیست سال می‌توانیم با دوربین‌هایمان روند تولید روتورها و بیلوها را دنبال کنیم که قطعات اساسی برای ساخت سانترفیوژهای ایران هستند. درعین حال نکته بسیار مهم اینکه برای اولین بار در تاریخ توافق‌های مربوط به کنترل تسلیحات، برای مدت بیست و پنج سال همه روند تولید اورانیوم از معدن تا مرگ (مرحله آخر) را تحت نظر خواهیم داشت.

خبرنگار هافینگتون پست پرسید: اما گفته می‌شود ممکن است ایران بازیگری نباشد که با حسن نیت بازی کند. ممکن است ایران از این فرصت که آمریکا بخواهد با تامین مالی تروریست‌ها (؟!) (ازجانب ایران) برخورد کند استفاده کند و بگوید می‌خواهد از توافق خارج شود.

جان کری در پاسخ گفت: این مشکل آنها است. اگر آنها بخواهند این کار را انجام بدهند، مشکل آنها خواهد بود زیرا ما آنها را براساس این توافق، پاسخگو خواهیم کرد. اگر آنها توافق را نقض کنند یا باعث شوند ما فکر کنیم که به دنبال تسلیحات هسته‌ای هستند، همه گزینه‌هایی که امروز در اختیار داریم، آن زمان نیز در اختیار خواهیم داشت.

خبرنگار هافینگتون پست پرسید: دولت آمریکا به صورت تلویحی یا اساسا گفته است که می‌خواهد با کشورهای حوزه خلیج (فارس) و اسرائیل همکاری کند تا امنیت ملی آنها و سازوکارهای دفاعی آنها را باتوجه به این توافق، ارتقاء بدهد. از منظر عملی، وارد کردن تسلیحات بیشتر به منطقه، چگونه می‌تواند به استقرار در آنجا کمک کند؟

جان کری در پاسخ گفت: این تسلیحات، تدافعی هستند. این تسلیحات، کشورهای مذکور را قادر خواهند ساخت تا از خودشان دفاع کنند و این تسلیحات، مولفه بسیار مهمی برای بازدارندگی هستند. البته ما این کار را به شکل‌های مختلف قطع نظر از توافق هسته‌ا‌ی انجام می دهیم زیرا اقدامت ایران درباره حزب الله، انتقال تسلیحات به شبه نظامیان شیعی عراق و انتقال تسلیحات به حوثی‌ها و دیگران عمیقا نگران کننده است. این اقدامات برخلاف تحریم (تسلیحاتی) است و ما باید تحت هر شرایطی با این کارها مخالفت کنیم. باید بگویم که وضعی که خواهیم داشت، منحصر به فرد خواهد بود زیرا معماری امنیتی جدیدی برای منطقه شکل می‌گیرد که براساس آن، اسرائیل و کشورهای عربی عملا هدف مشترکی دارند و آن اینکه نوعی مانع درمقابل این نوع اقدامات ایران داشته باشند.

خبرنگار هافینگتون پست پرسید: می خواهم سخنی بیان کنم که شاید ساده سازی بیش از اندازه مسئله باشد . به نظر می رسد نوعی بده بستان انجام شده است به این صورت که ما خطر مناقشه کوچکتر منطقه ای را برای کاهش دادن احتمال مناقشه فاجعه بار بزرگتر به جان می خریم.

جان کری در پاسخ گفت: من مسئله را اصلا اینطور نمی بینم. کاری که ما تلاش می کنیم انجام بدهیم این است که به صراحت به ایران بگوییم که اگر به جامعه جهانی ملحق شود و کشوری باعملکرد خوب باشد و برای صلح و ثبات تلاش کند و نه اینکه از عمال و وابستگان نیابتی اش حمایت کند، مسیری برای رسیدن به نقطه مذکور وجود دارد. اما از سوی دیگر، اگر ایران بخواهد به رویه های کنونی اش ادامه بدهد، ما در تلاش‌های خود متحد خواهیم بودم و به اجازه بی ثبات کردن را نخواهیم داد و درمقابل این نوع از فعالیت‌ها خواهیم ایستاد. نکته بسیار مهمی هم وجود دارد که باید به آن توجه داشت. این نکته به داعش مربوط است. این مسئله، عالم وحدت آفرین برای بسیاری از کشورهای منطقه شده است و ایران نیز در این زمره قرار گرفته است زیرا ایران به صورت جدی با فعالیتهای این گروه مخالف است.

خبرنگار هافینگتون پست پرسید: قبل از اینکه به این مسئله بپردازیم می خواهم به نکته دیگری بپردازم. رئیس جمهور (اوباما) گفته است همان افرادی که به جنگ عراق رای مثبت دادند حالا اساسا با مخالفت با توافق هسته ای، ما را به جنگ می برند. شما هم (در سنا) به جنگ عراق رای مثبت دادید. سوال من این است که آن رای شما چه تاثیری بر نگرش شما درباره این توافق و موافقت نامه داشته است؟

جان کری در پاسخ گفت: اجازه بدهید با صراحت سخن بگویم. اگر شما نطق مرا خوانده باشید که دعوت می‌کنم این کار را انجام بدهید، من در آن زمان، به این رای ندادم که برای جنگ عجله شود. من به این رای دادم که به رئیس جمهور، ابزاری داده شود تا او قادر باشد از درمان‌های موجود برای به دست آوردن رفتاری از صدام حسین اقدام کند که می خواستیم. اما چنین اتفاقی رخ نداد. و من بابت این مسئله پشیمانم. من از آن رای خودم پشیمانم زیرا از آن سوء استفاده شد. فکر می‌کنم در ورود به جنگ (عراق) عجله کردند و این کار برخلاف مسائل وعده داده شده بود به این صورت که از همه درمانها استفاده شود (و سپس به سمت جنگ بروند). بنابراین، این رای ، بد بود. اما به هرحال، آنطور شد. اما وضع عراق با وضعی که درحال حاضر پیش روی ماست، متفاوت است زیرا درباره ایران، همه متحد هستند و نمی خواهند اجازه بدهند ایران به سلاح هسته ای دست پیدا کند. تنها سوال مطرح این است که بهترین راه برای انجام دادن این کار چیست. ما معتقدیم این توافق با الزامات ده ساله، الزامات پانزده ساله، الزامات بیست ساله ، الزامات بیست و پنج ساله و الزامات ابدی در زمینه پایبندی ایران به پروتکل الحاقی و اجازه دادن برای دسترسی بازرسان بسیار ارزشمندتر و مهمتر از آن است که به این توافق رای منفی بدهیم و به هیچ دستاوردی نرسیم بطوریکه هیچ محدودیتی برای ایران نباشد ، هیچ بازرسی هایی نباشید، هیچ تحریمی نباشید و وحدت ما در پنج بعلاوه یک با جامعه جهانی از بین برود که در حال حاضر وجود دارد و به سختی به دست آمده است.

خبرنگار هافینگتون پست پرسید: شما در مصاحبه با جفری گولدبرگ خبرنگار نشریه آتلانتیک گفته بودیدکه محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه ایران گفته است که وقتی کار توافق تمام شود، او قدرت خواهد داشت تا با شما درباره مسائل منطقه گفتگو و همکاری کند. آیا شما بحثهایی در این خصوص داشته اید؟

جان کری در پاسخ گفت: خیر. هنوز این کار را انجام نداده ایم. هنوز کار توافق تمام نشده است. باید این کار را تمام کنیم.

خبرنگار هافینگتون پست پرسید: این نکته که شما مدنظر دارید، نکته خوبی است. اینکه سی و چهارمین رای (در سنا در حمایت از توافق) به دست آمده است، نکته نهایی در این مسیر نیست. به نظر شما این بحثها (پس از پایان کار توافق هسته‌ای) درباره چه چیزی خواهد بود؟

جان کری در پاسخ گفت: درباره منطقه.

خبرنگار هافینگتون پست پرسید: هیچ مسئله خاصی مدنظرتان است؟

جان کری در پاسخ گفت: این بحثها به صورت خاص درباره اتفاق‌هایی خواهد بود که در سوریه رخ می دهد. به نظرمن، کشتارهایی که در سوریه در حال رخ دادن است، توهین به همه و همه ملتهایی است که به دنبال کرامت انسانی و حاکمیت قانون است. وضع کنونی (در سوریه) فاجعه ای راهبردی برای منطقه و برای همه ما است. این وضع، سبب شده است اردن تحت فشار زیادی باشد، لبنان تحت فشار زیادی باشد و فشارهای زیادی بر ترکیه وارد شود. در حال حاضر، هشت میلیون نفر در داخل این کشور (سوریه) آواره شده اند و چهار میلیون نفر نیز در خارج از این کشور آواره شده اند. با افتخار می گویم که ما بیشترین کمک را برای حل بحران آوارگان (سوری) می دهیم. اما من می خواهم کمک به حل این بحران آوارگان متوقف شود و شاهد آن باشم که این افراد بتوانند به خانه هایشان بازگردند.

خبرنگار هافینگتون پست پرسید: آیا فکر می کنید به اندازه کافی احتمال همکاری بالقوه با حاکمیت ایران برای حل و فصل دیپلماتیک مسئله سوریه وجود دارد؟

جان کری در پاسخ گفت: ما هنوز این مسئله را بررسی نکرده ایم. باید توجه داشت که ایران از (گروه تکفیری صهیونیستی) داعش نفرت دارد. ما نیز همین نگرش را داریم. داعش خطر است. تکان دهنده است که در قرن بیست و یکم چنین گروهی به تخریب معابد می پردازد، افرادی را گردن می زند که باید از آنها محافظت کند، و تجاوز به عنف را به حربه ای جنگی و تقویت عناصر خود به شنیع ترین شکل ممکن تبدیل می کند. به صراحت باید بگویم که باید در این خصوص کاری انجام شود. جهانیان با بحران مهاجرت در اروپا که (اخیرا) شاهد آن هستند چشمانشان به روی این واقعیت باز می شود و بیدار می شوند که باید در این زمینه کار بیشتری انجام بدهند. بحران آوارگان بسیار فوریت دارد. ما باید مانع از خروج عظیم انسانها به این صورت شویم. ما باید برای محافظت از این افراد کارهای بیشتری انجام بدهیم.

وزیر امور خارجه آمریکا گفت: در رقابت ریاست جمهوری در این کشور شرکت نخواهد کرد.

جان کری در ادامه گفتگویش با هافینگتون پست درباره گزارش ها مبنی بر کارزار بهتر با داعش (گروه تکفیری صهیونیستی )گفت: من این گزارش ها را ندیده ام. من می دانم که این چالش بزرگی است. من می دانم داعش ( از نظر نظامی ) در جاهایی خاصی خوب عمل کرده است و جاهای دیگر چنین نبوده است اما واضح است که برای نابودی داعش باید تلاش بیشتری انجام شود.

خبرنگار هافینگتون پست پرسید کارکنان دولت، افشا کنندگان اسناد محرمانه امروز در زندان هستند اما موضع دموکرات ها و دیگران درباره ایمیل های هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه سابق دوگانه است. آیا به این صورت نیست؟

جان کری گفت:خیر. مسئله در این مورد واقعا متفاوت است و فکر می کنم که مردم نیازاست به دقت بر روی آن تمرکز کنند. نخست این که اکنون شایسته نیست در این زمینه صحبت کنم، زیرا تحقیقات در حال انجام است. وظیفه من این است که ایمیل ها را سریع تر در اختیار همه قرار دهم تا مردم بتوانند درباره آنها قضاوت کنند اما یکی از قضاوت هایی که امروز می تواند صورت گیرد این است که تا به حال هیچ مدرکی وجود ندارد که چیزهایی که ارسال شده است، محرمانه بوده است.

وی در پاسخ به سوال خبرنگار درباره ورود وی به رقابت ریاست جمهوری گفت: من قصد ندارم این کار را انجام دهم. من کاری را که در حال انجام آن هستم، دوست دارم. من چالش های بزرگی در این شغل دارم. من دستور کار دارم و می خواهم در ماههای آینده آن را دنبال کنم که از جمله آن بررسی مسئله تغییر شرایط اقلیمی در پاریس است.