گوهرشناسی کوارتز ستاره ای

فیبرهای روتیل (کانی درخشان و سرخ فام به فرمول  TiO2) بوسیله فرآیندی تحت عنوان exsolution در مواد معدنی تولید شده اند. در این فرآیند در دماهای بالا ناخالصی های مختلف مانند روتیل، در طول شکل گیری مواد معدنی داخل ساختار شبکه ای آن شده که بعد از سرد شدن ماده معدنی از latttice بیرون رانده می شود. دقیقا به همین دلیل است که طرح ستاره در بیشتر انواع کوارتز متداول نیست، اما اغلب اوقات در رز کوارتز دیده می شود.

رز کوارتز در دماهای بالا - که روتیل نیز درآمیخته می شود - در داخل گدازه گسترش یافته و هنگامی که بلورها سرد می شوند، روتیل exsolved  ( فرآیند جداسازی از محلول، به خصوص از محلول جامد در یک سنگ- از یک ماده معدنی و یا مواد دیگر) شده و ادخال ها را تشکیل می دهد. هنگامی که بلورها به درستی سوگیری کردند (در جهت بخصوصی قرار گرفتند) و تراش و پولیش خوردند - با وجه گنبدی شکل عمود بر محور c- زمانی که بلور در معرض یک منبع مستقیم نور قرار بگیرد، یک ستاره شش شعاعه متمایز تولید می شود. ستاره بهترین دید را هنگامی دارد که نور از میان رز کوارتز دیده شود.

این اثر ستاره که تحت عنوان "diasterism" شناخته شده است زمانی به بهترین نحو دیده می شود که سنگ از پشت روشن شده باشد. این ستاره با طرح ستاره ای سایر سنگ های قیمتی مانند یاقوت سرخ (ruby) و یاقوت کبود (sapphire)- که در آنها ستاره ها زمانی دیده می شوند که نور روی سنگ ها نشان داده شده است، یعنی نور منعکس شده- تفاوت دارد. این نوع از اثر ستاره به نام "epiasterism"  مشهور است.

نکته دیگر این است که هرچه سوزن های روتیل تیزتر باشد، اثر ستاره واضح تر است. اگر سوزن ها به اندازه کافی بزرگ و قابل مشاهده با چشم غیر مسلح باشند، مثل ادخال ها، کوارتز با کاهش زجاجی شیری رنگ می شود و ستاره نخواهد داشت.

امروز، برزیل منبع اصلی رز کوارتز در جهان است. برزیل تنها منبع بلورهای به خوبی شکل گرفته و واقعی رز کوارتز در جهان نیز می باشد. در برزیل رز کوارتز در   Minas Gerais، سومین ایالت بزرگ در منطقه جنوب شرقی برزیل، یافت می شود. Minas Gerais در زبان پرتغالی به معنی  "معادن عمومی" و یا "معادن بزرگ" می باشد که اشاره ایست به معادن بزرگ طلا و سنگ های قیمتی که در قرون هجدهم و نوزدهم در این منطقه کشف شدند.

حتی امروز نیز Minas Gerais  انواع گوناگونی از مواد معدنی، از جمله بلورهای بزرگ بریل (Beryl)، تورمالین (Tourmaline) و کوارتز (Quartz) را تولید می کند. برخی از مواد معدنی یافت شده در Minas Gerais شامل الماس (Diamond)، کونزایت (Kunzite)، بریل (Beryl) (آکوآمارین (Aquamarine)، زمرد (Emerald) ومورگانیت (Morganite))، کریزوبریل (Chrysoberyl)، کوارتز(Quartz)، رز کوارتز (Rose Quartz)، کلومبیت (Columbite)، البیت (Albite)، تورمالین، تورمالین ایندیکولیت(Indicolite Tourmaline) ، گارنت اسپسارتیت (Spessartite Garnet)، پیروتیت (Pyrrhotite)، تیتانیت (Titanite)، ائوسفوریت (Eosphorite) و آپاتیت (Apatite) هستند. بنابراین، Minas Gerais یکی از پربازده ترین مناطق استخراج معدن روی زمین می باشد.