جایگزینی نانو پودر ایرانی ریخته‌گری طلا و جواهر با نمونه‌های وارداتی
محققان یکی از شرکت‌های فناور مستقر در مرکز رشد پژوهشگاه مواد و انرژی با استفاده از نانو ذرات سرامیکی پودرهایی را برای قالب‌ریزی فلزات گرانبها عرضه کردند که امکان حک جزئیات بر فلزات و ایجاد سطح صاف بر روی آنها را فراهم می‌کند.
امیرحسین تقدسی از محققان این طرح، گفت: در صنعت طلا و جوهرسازی برای آنکه قطعه‌ای از طلا و جواهر ساخته شود، نیاز است تا مذاب طلا و یا نقره در قالب‌هایی ریخته شود تا مذاب فرم و شکل قالب طلا و جواهر را به خود بگیرد.
وی با بیان اینکه انجام این فرآیند نیازمند پودرهای خاصی است، اظهار کرد: دوغابی که برای قالب‌ریزی طلا و جواهر تهیه می‌شود، باید از روانی خوبی برخوردار باشد تا تمام منافذ و جزئیات و ریزه‌کاری‌ها بر مذاب طلا و جواهر حک شود، ضمن آنکه این دوغاب باید استحکام بالایی داشته باشد تا وقتی مذاب طلا و جواهر ریخته‌گری می‌شود، دوام خود را حفظ کند و شکست در آن ایجاد نشود.
تقدسی با تاکید بر اینکه پودری که برای این منظور استفاده می‌شود باید صافی لازم را بر روی سطح طلای نهایی ایجاد کند، ادامه داد: قیمت بسیار بالا و دسترسی دشوار به محصولات تجاری خارجی به دلیل نوسات ارزی و تحریم‌ها از یک سو و کیفیت پایین نمونه‌های داخلی از سوی دیگر موجب شد تا ما با انجام تحقیقاتی بتوانیم پودر قالب طلاسازی را با کیفیت و با قیمت مناسب تولید کنیم که این محصول می‌تواند جایگزین بسیار مناسبی برای نمونه‌های آمریکایی در بازار کشور باشد.
این محقق ادامه داد: در این طرح سعی شده است تا محصولی با قابلیت استفاده آسان توسط ریخته‌گران و سازندگان طلا و جواهرات ساخته شود و از روانی و ویسگوزیته بسیار مناسبی برخوردار باشد، به گونه‌ای که استفاده از آن باعث سهولت تهیه دوغاب گچ و آماده‌سازی قالب ریخته‌گری می‌شود، ضمن آنکه امکان پر شدن تمام ریزه‌کاری‌ها و منافذ را برای مصرف‌کنندگان فراهم خواهد کرد تا طلا و جواهر و یا فلز ریخته‌گری شده نهایی، ظرافت و جزئیات مد نظر را داشته باشد.
وی امکان خروج راحت‌تر حباب‌ها از دوغاب را از دیگر مزایای این پودر نام برد و یادآور شد: در این طرح جزء نانومتری سرامیکی به پودر اضافه کردیم تا بتوانیم خواص پودر را به گونه‌ای ارتقا دهیم که صافی سطح بالاتر و استحکام بالاتر باشد و همچنین به روانی دوغاب نیز کمک کند.
تقدسی خاطر نشان کرد: با استفاده از فناوری نانو، پودر گچ از نرمی بالایی برخوردار بوده که این ویژگی منجر به صافی سطح بالایی برای طلا، جواهر و یا فلز ریخته‌گری شده و ترکیبات گچ به صورتی تنظیم شده است که قالب نهایی از تعییرات ابعادی اندکی برخوردار باشد و جواهر و یا فلز ریخته‌گری شده دقت ابعادی بالایی داشته باشد و بتوان به جواهری با ابعاد مشخص و حداقل انحراف از ابعاد مد نظر، دست یافت.
وی با اشاره به ظرفیت تجاری‌سازی این محصول، توضیح داد: بر اساس آمار و اطلاعات به دست آمده از کارگاه‌ها و کارخانه‌های تولید مصنوعات طلا و دیگر فلزات گرانبها، میزان مصرف سالانه کشور از این پودر حدود ۵۰۰ تن است که تا سال ۱۳۹۶ حدود ۸۰ درصد از این نیاز از طریق واردات تامین می‌شد و اکنون با توجه به نوسانات ارزی و تحریم‌های اعمال شده، دسترسی به این محصول وارداتی دچار مشکل شده و فرصت برای استفاده از ظرفیت داخل در کشور فراهم شده است.
محقق این طرح اضافه کرد: نمونه‌های وارداتی عمدتا از کشورهای آمریکا، انگلیس و ترکیه است و نتایج آزمون‌ها نشان داد که نانو پودر تولیدی ما مورد تایید صنایع قرار گرفته است.
