عربستان گزینه های مطمئنی برای دور زدن تنگه هرمز ندارد

پس از تمام وقایعی که در تنگه هرمز در ماه های اخیر اتفاق افتاده ،عربستان سعودی در مورد وابستگی اش به استفاده از این آبراه حیاتی برای ارسال نفت به بازارهای حساس خارجی نگران است. ولی طرح این کشور برای ارسال بیشتر نفت خام از عرض کشور و صادرات آن از طریق دریای سرخ امنیت بیشتری بوجود نمی آورد.

حمله جداگانه به نفتکش ها در ماه می و ژوئن خارج از تنگه هرمز باعث افزایش هزینه ها و نرخ بیمه شده است. پس از توقیف یک کشتی انگلیسی توسط سپاه پاسداران ایران به تلافی توقیف کشتی ایرانی گریس1 در جبل الطارق توسط انگلستان، کشتی‌ها از این تنگه دوری می کنند.

کاملا قابل فهم است که تولیدکنندگان نفت سایر گزینه های خود را ارزیابی کنند. ولی برخلاف بسیاری از این تولیدکنندگان در منطقه، عربستان سعودی گزینه های دیگری هم دارد. در مورد عربستان دریای سرخی گزینه دیگری است که مرز غربی آن را تشکیل می دهد.

ولی انتقال صادرات عربستان به دریای سرخ امنیت آن را بالا نمی برد.

در حال حاضر یک خط لوله نفتی بزرگ وجود دارد که نفت خام عربستان را از میادین نفتی آن در شرق کشور به سواحل غربی می رساند. این خط لوله با ظرفیت انتقال 5 میلیون بشکه نفت در روز یکی از بزرگترین خط لوله های جهان است . قرار بود این خط لوله توسعه پیدا کند ولی تنش های تنگه هرمز باعث شد روند توسعه آن سریع تر شود.

حالا عربستان سعودی قصد دارد این خط لوله را برای انتقال 7 میلیون بشکه در روز تا ماه سپتامبر گسترش دهد. ولی آرامکوی عربستان اعلام کرد تاریخ تکمیل این خط لوله 4 سال دیگر و ظرفیتی که برای آن برنامه ریزی شده نیم میلیون بشکه کمتر است.

عربستان سعودی بزرگترین انتقال دهنده نفت خام از طریق تنگه هرمز است و می‌ترسد صادرات آن به خاطر دخالت ایران آسیب ببیند.

آرامکو همچنین ظرفیت صادرات خود را از سواحل دریای سرخ تقویت و 3 میلیون بشکه ظرفیت پایانه های این سواحل را احیا کرده است. ولی آیا تمام این اقدامات انتقال نفت عربستان را امن تر میکند؟ این‌طور به نظر نمی رسد.

خط لوله شرق به غرب عربستان در ماه می مورد حمله پهپادها قرار گرفت. شورشیان حوثی یمن مسئولیت این حملات را قبول کردند. مقامات آمریکا بارها این حمله را از طرف عراق دانستند چون مرز عربستان در آن منطقه نا امن تر است. اگر درگیری ها با ایران بیش از این افزایش یابد، جلوی چنین وقایعی را نمی توان گرفت.

صادرات نفت عربستان به آسیا باید از یکی از این دو گلوگاه به آب های آزاد راه پیدا کند و باب المندب به اندازه هرمز خطرناک است.

اطلاعات ردیابی کشتی‌ها هیچ افزایشی را در صادرات نفت عربستان از طریق دریای سرخ پس از بالا گرفتن درگیری ها در تنگه هرمز در ماه های اخیر نشان تمی دهد. سهم کل صادرات نفت خام عربستان از طریق دریای سرخ در سه ماهه دوم سال جاری پایین تر از 10 درصد کاهش یافت که نسبت به 12 درصد سه ماهه اول کم تر بود.

بیش از 90 درصد صادرات نفت عربستان از طریق تنگه هرمز انجام می شود.

انتقال نفت خام از طریق دریای سرخ ممکن است نفت را از تنگه هرمز دور کند ولی چالش های خاص خود را دارد. باب المندب یک گذرگاه باریک دریایی بین یمن و جیبوتی است که این دریا را به اقیانوس هند و مسیرهای آبی به سمت آسیا متصل می کند و نگرانی عبور نفتکش ها از آن کمتر از تنگه هرمز نیست.

سال گذشته دو نفتکش در باب المندب مورد حمله قرار گرفتند که باعث شد عربستان انتقال نفت از این تنگه را متوقف کند.

انتقال صادرات نفت خام عربستان به دریای سرخ وظیفه حفاظت از نفتکش ها را پیچیده تر می کند چون نیروی های دریایی حالا باید دو تنگه را به جای یکی تحت کنترل خود درآورند.

ایران نشان داده به سادگی می‌تواند عبور نفتکش ها از تنگه هرمز را مختل کند و انتقال نفت از این تنگه را به خطر بیاندازد. حوثی های یمن هم همین کار را در باب المندب انجام می‌دهند و انتقال نفت از این راه آسیب پذیر تر خواهد بود.