فرار ایران از تبعات تحریم‌های آمریکا با ایجاد میز ارزی مبتنی بر طلا

اندیشکده آمریکایی کاتو، ایران، روسیه و ترکیه چگونه می توانند با تحریم های مالی تحمیل شده از سوی آمریکا کنار بیایند؟ پاسخ این است که آنها کاری را خواهند کرد که هر کشور تحت فشاری انجام می دهد. آنها تلاش خواهند کرد از تحریم ها فرار کنند.

فرار از تحریم ها همواره امکان پذیر است. به همین دلیل است که تحریم سلاحی است که تنها کشورهای بازنده از آن استفاده می کنند. در حقیقت، فرار در اینجا به معنای استفاده از «اثر افغان» است. پس از حمله شوروی به افغانستان، آمریکا در ژانویه 1980 تحریم غلات را علیه شوروی به اجرا گذاشت. با این تحریم، کشاورزان آمریکایی از فروش غلات به شوروی که نیاز فراوانی به واردات داشت محروم شدند. جیمی کارتر، رئیس جمهور وقت به توصیه ژبیگنیو برژینسکی از غلات به عنوان یک سلاح استفاده کرد.

در واکنش به این اقدام، شوروی در صدد فرار از این تحریم برآمد. آنها به سراغ آرژانتین رفتند. آرژانتین از انعقاد قرارداد با شوروی خشنود بود. کشاورزان آرژانتینی مقادیر زیادی غلات فروختند، شوروی با قیمتی مناسب توانست غلات خود را تامین کند و کشاورزان آمریکایی سرشان بی کلاه ماند.

این مثال مرا به یاد استفاده بی رویه آمریکا از سلاح محبوب خود یعنی تحریم های مالی می اندازد. هر روز وزارت خزانه داری آمریکا تحریم های بیشتری علیه کشورها به اجرا می گذارد و یا آنها را به وضع تحریم تهدید می کند. همه ما می دانیم که تحریم ها سراسر اقتصاد ایران را شامل می شود. ما اخیرا شاهد وضع تحریم هایی علیه ترکیه به بهانه زندانی شدن یک کشیش آمریکایی بودیم. در مورد روسیه هم، تحریم های جدید آمریکا تقریبا هر روز به اجرا گذاشته می شود.

شدت تحریم ها موجب شده تا مشکلاتی برای ریال ایران، روبل روسیه و لیر ترکیه ایجاد شود. اما چگونه این کشورها می توانند از تبعات تحریم ها بگریزند؟ آنها می توانند ارزهایشان را به طلا تبدیل کنند. طلا یک ارز بین المللی است که ارزش خود را در طول زمان حفظ می کند. طلا همچنین ارزی است که توسط هیچ کشوری صادر نمی شود. بنابراین نمی توان با اعمال فشار سیاسی بر آن تاثیر گذاشت.

در سال 1997، رابرت ماندل، اقتصاددان برنده جایزه نوبل پیش بینی کرد که «طلا در قرن 21 به بخشی از ساختار سیستم پولی بین المللی تبدیل خواهد شد.» ایران، روسیه و ترکیه می توانند این پیش بینی را محقق سازند. یکی از ساده ترین راه ها، ایجاد میزهای ارزی مبتنی بر طلاست. میزهای ارزی در بیش ا ز 70 کشور جهان وجود دارند. کشورهایی که دارای موسسات پولی اینچنینی هستند از انضباط مالی بیشتر، ثبات قیمتی بالا و نرخ رشد بالاتری نسبت به کشورهای دارای بانک مرکزی برخوردارند.

یک میز ارزی، یک موسسه پولی است که اقدام به انتشار اسکناس و سکه می کند. این پول ها با نرخی ثابت قابل تبدیل به یک ارز ذخیره (که ارز پایدار هم خوانده می شود) هستند. ارز ذخیره یک ارز خارجی قابل تبدیل شدن یا کالایی است که به دلیل ثباتی که دارد انتخاب می شود.

بر اساس قانون، میز ارزی موظف است نرخ مبادله ثابت با ارز ذخیره را حفظ کند و ذخایر خارجی را برابر با 100 درصد پایه پولی حفظ نماید. این کار مانع از آن می شود که میز ارزی به میل و صلاحدید خود اقدام به افزایش یا کاهش پایه پولی کند. همانطور که اشاره شد، میزهای ارزی در حدود 70 کشور جهان فعال هستند. اولین میز ارزی در سال 1849 در کشور مائوریتیوس که یک جزیره مستعمره انگلیس بود ایجاد شد.

فرار از تبعات تحریم های آمریکا توسط ایران، روسیه و ترکیه تنها از طریق ایجاد میزهای ارزی مبتنی بر طلا امکان پذیر است. با ایجاد چنین سیستمی، ریال، روبل و لیر به اندازه طلا ارزشمند خواهند شد.