یلدای قیمتی در بازار ارز و سکه

روز پنج‌شنبه بهای سکه پس از 5 روز افزایش متوالی با 3 هزار تومان افت به قیمت یک میلیون و 42 هزار تومان و بهای دلار با 5 تومان کاهش به 3465 تومان رسید. افت این دو دارایی در دومین روز بهمن‌ماه در حالی رقم خورد که هر دوی آنها در دی‌ماه رکوردهای افزایشی جالب توجهی را از خود به‌جا گذاشتند.

در ماه گذشته بهای دلار با رسیدن به قیمت 3550 تومان بیشترین قیمت 18 ماهه و سکه با رسیدن به قیمت یک میلیون و 35 هزار تومان بالاترین قیمت 16 ماهه را ثبت کردند.

رکورد‌های دوگانه دلار
بالاترین قیمت دلار در 18 ماه گذشته و بیشترین تعداد روزهای کاهش متوالی، دو رکورد مهم دلار در دی‌ماه بودند. در نخستین روز اولین ماه زمستان، بهای دلار با 30 تومان افزایش به 3550 تومان رسید، رقمی که بالاترین قیمت این ارز در 18 ماه گذشته بود.

به گفته برخی فعالان تحرکات برخی از بازیگران غیررسمی و کاهش سمت عرضه و حجم کم ارز موجود در بازار از عوامل رشد قیمت دلار در این روز بودند. پس از افزایش قیمتی اولین روز زمستان، در 6 روز بعدی، دلار با نرخ‌هایی بیشتر از 3550 تومان معامله شد.

اوج قیمتی شاخص بازار ارز نیز در همین 7 روز ابتدایی ثبت شد. در سومین روز دی‌ماه، بهای دلار تا قیمت 3575 تومان رشد کرد، عددی که بالاترین نرخ فروش این ارز در ماه گذشته بود؛ اما پس از عبور از این 7 روز ابتدایی، دلار به سطوح قیمتی پایین‌تر آمد.

از تاریخ 8 دی بهای دلار در مسیر کاهشی قرار گرفت و سرانجام در سیزدهمین روز دی‌ماه، بهای دلار پس از گذشت 17 روز از کانال 3500 تومان خارج و به کانال 3400 تومان وارد شد، با این حال در روز بعد بهای دلار با 50 تومان افزایش تا نرخ 3545 تومان بالا رفت. پس از این افزایش، شاخص بازار ارز در نیمه دوم دی‌ماه در جهت تازه‌ای قرار گرفت.

در 15 روز دوم دی‌ماه بهای دلار در 7 روز با افت قیمتی مواجه شد. این افت‌ها در حالی ثبت شده که میانگین قیمت دلار در دی‌ماه 3517 تومان و 114 تومان بالاتر از میانگین قیمتی این ارز در آذرماه است.

قیمت شاخص بازار ارز از تاریخ 21 تا 24 دی‌ماه در 4 روز متوالی نزول کرد و بهای دلار از قیمت 3505 تومان به 3455 تومان رسید تا رکورد دو ماهه‌ای از جهت روزهای کاهشی برای این ارز ثبت شود. به گفته فعالان افت قیمت دلار در این بازه زمانی ناشی از عواملی مانند «تزریق حواله درهم»، «انتظاری شدن بازار»، «روند نزولی قیمت‌ها» و «کاهش حجم معاملات» بود.

دلار تحت‌تاثیر دستورالعمل
روند کاهشی دلار یک روز مانده به پایان دی‌ماه قطع شد تا بهای دلار در بیست و نهمین روز این ماه با 45 تومان افزایش به 3510 تومان برسد. هرچند که در آخرین روز اولین ماه زمستان، بهای دلار با 15 تومان کاهش به قیمت 3495 تومان رسید تا شاخص بازار ارز در کانال 3400 تومان به کار خود در این ماه پایان دهد.

افت آخرین روز دی‌ماه به دو روز ابتدایی بهمن‌ماه نیز سرایت کرد و در آخرین روز کاری هفته گذشته قیمت دلار با 5 تومان کاهش دیگر مواجه شد تا بهای دلار از 3470 تومان روز چهارشنبه به 3465 تومان در روز پنج‌شنبه برسد. به گفته برخی فعالان، مهم‌ترین عامل کاهش قیمت دلار در سه روز کاری آخر هفته گذشته، انتشار مقررات ناظر بر عملیات ارزی صرافی‌ها از سوی نهاد سیاست گذار بود.

دوشنبه شب، بانک مرکزی مقرراتی را ابلاغ کرد که ضمن به رسمیت شناختن بازار آزاد ارز، روش کشف و اعلام قیمت را شفاف کرد. روز پنج‌شنبه در آخرین اظهار نظرها معاون ارزی بانک مرکزی تاکید کرد که طبق دستورالعمل جدید هرگونه خرید و فروش و نرخ گذاری ارز توسط دلال‌ها جرم محسوب می‌شود.

او همچنین در بخش دیگری از صحبت‌های خود عنوان کرد: «نهاد رسمی اعلام نرخ ارز در بازار آزاد کانون صرافان است و باید بر همین اساس خرید و فروش و قیمت گذاری انجام شود.»

غلامعلی کامیاب با تاکید بر اینکه با مکانیزم مذکور، نرخ ارز براساس واقعیت تعیین و اعلام می‌شود، گفت: «تاکنون دلال‌ها در پاساژ افشار داد می‌زدند و به‌صورت صوری 100 هزار دلار خرید و فروش را ثبت می‌کردند و همین باعث نرخ‌های غیرواقعی می‌شد.»

پس از انتشار دستورالعمل بانک مرکزی حجم معاملات بازیگران غیررسمی کاهش یافت و معاملات آتی نیز بین این دسته تا حدود زیادی حذف شد. این مساله به گفته کارشناسان عامل اصلی افت 45 تومانی دلار در سه روز کاری پایانی هفته گذشته بود.

البته بانک مرکزی در کنار شفاف کردن نظام کشف قیمت در بازار آزاد، سرعت تعدیل نرخ رسمی را نیز دی‌ماه افزایش داد. در اولین ماه زمستان نرخ رسمی دلار 3/1 درصد افزایش پیدا کرد و از 2704 تومان ابتدای ماه به 2739 تومان در آخرین روز این ماه رسید.

صعود سکه در دی‌ماه
سکه بهار آزادی در 26 روز ابتدایی ماه پیش عمدتا در دو کانال 990 هزار تومان و 980 هزار تومان قرار داشت، اما هیجان این کالای گرانبها از اولین روز هفته گذشته آغاز شد. جهش قیمتی سکه از شنبه گذشته آغاز شد و بهای این دارایی با ارزش در این روز با 27 هزار تومان افزایش از 998 هزار تومان به یک میلیون و 25 هزار تومان رسید، افزایشی که بیشتر ناشی از صعود قیمت اونس به نزدیک مرز 1300 دلار بود.

در روز‌های بعد این افزایش ادامه پیدا کرد و روز دوشنبه با وجود تغییر ناچیز طلای جهانی، بهای سکه با اهرم افزایش دلار تا قیمت یک میلیون و 35 هزار تومان بالا رفت، رقمی که بالاترین قیمت سکه در 16 ماه گذشته بود. روز چهارشنبه بهای سکه تا یک میلیون و45 هزار تومان رشد کرد، اما این روند صعودی در آخرین روز هفته گذشته متوقف شد و روز پنج‌شنبه بهای سکه با 3 هزار تومان کاهش به یک میلیون و 42 هزار تومان رسید.

با وجود این افت، محاسبات نشان‌دهنده آن است که میانگین قیمتی سکه در دی‌ماه 996 هزار و500 تومان بوده است، رقمی که 30 هزار تومان بالاتر از متوسط قیمتی این کالای گرانبها در آذرماه است. اما نکته قابل توجه بازار سکه افت 1/1 درصدی ربع سکه به‌رغم بالا رفتن سکه و نیم سکه بود.

سرنوشت ارزهای اروپایی
در ماه گذشته بهای یورو و پوند در بازار داخلی با کاهش و قیمت فرانک با افزایش روبه رو شد. یورو که در اولین روز دی‌ماه تا نرخ 4330 تومان بالا رفته بود، در آخرین روز کاری این ماه به قیمت 4080 تومان رسید تا بهای این ارز مهم اروپایی در 30 روز با 7/5 درصد افت مواجه شود.

افت یورو ناشی از افت این ارز در بازارهای جهانی است. بهای پوند نیز در ماه گذشته با 8 /4 درصد افت از قیمت 5540 به 5285 تومان رسید. اما فرانک داستان دیگری داشت. فرانک که تا بیست و هفتمین روز دی‌ماه با قیمت‌هایی نزدیک به 3400 تومان معامله می‌شد، به یکباره با تصمیم بانک مرکزی سوئیس مبنی‌بر حذف «سرپوش ارزی»، در بازارهای جهانی اوج گرفت تا در بازار داخل نیز به نزدیک 4 هزار تومان برسد.

بانک مرکزی نیز در اولین روز هفته گذشته نرخ رسمی فرانک را 500 تومان بالا برد تا نرخ رسمی این ارز به 3184 تومان برسد. در صورت ادامه افت یورو در بازارهای جهانی، می‌توان انتظار افت بیشتر این ارز در بازار داخلی را داشت.