سخنگوی طرح کالابرگ الکترونیکی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرده که پرداخت وام با کارت یارانه عملاً دروغ محض است و در حال حاضر هیچ وامی با پشتوانه کارت یا حساب یارانه در جریان نیست. با این حال، سوال اینجاست که ماجرای وام ۴۰۰ میلیونی بدون ضامن چگونه دنبال می‌شود و چه شرایطی دارد؟
در روز‌های اخیر برخی رسانه‌ها و کانال‌های مجازی از «ثبت‌نام وام یارانه ۴۰۰ میلیونی بدون ضامن» خبر داده‌اند. بعضی از این رسانه‌ها حتی تا اعلام مبلغ اقساط این وام هم پیش رفته‌اند.
رسانه‌ها بدون اشاره به اینکه دقیقاً از کدام بانک می‌توان وام یارانه ۴۰۰ میلیونی بدون ضامن را دریافت کرد، مدعی شده‌اند که سرپرستان خانوار می‌توانند از طریق کارت یا حساب یارانه خود وام‌هایی با سود ۱۸ درصد و بازپرداخت ۳۶ ماه دریافت کنند. این ادعا حتی با عنوان «طرح اعتبار ملی بانک ملی» نیز منتشر شده است.
اما بررسی رسمی نشان می‌دهد که چنین طرحی نه از سوی بانک ملی ایران و نه از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام نشده است.
تکذیبیه وزارت رفاه: «پرداخت وام با کارت یارانه، دروغ محض است»
سخنگوی طرح کالابرگ الکترونیکی وزارت تعاون، وام‌های با وثیقه یارانه را تکذیب کرد
مرجان دبیری، سخنگوی طرح کالابرگ الکترونیکی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، درباره انتشار خبر پرداخت وام با کارت یارانه گفت:
تمام این موارد تکذیب می‌شود؛ دولت چنین کاری انجام نمی‌دهد و چنین خبری عملاً دروغ محض است.
وی با اعلام این خبر، تاکید کرد که اطلاعیه‌های رسمی وزارت رفاه صرفاً از طریق درگاه‌های معتبر از جمله سامانه v.refah.ir منتشر می‌شوند و هر نوع پیامک یا لینک ثبت‌نام خارج از این مسیر جعلی است.
آیا طرح «اعتبار ملی» بانک ملی بدون ضامن است؟
برخی از منابع غیررسمی با استناد به «طرح اعتبار ملی» بانک ملی، این طرح را همان وام یارانه‌ای معرفی کرده‌اند. با این حال، مراجعه به صفحه رسمی این طرح در سایت بانک ملی ایران نشان می‌دهد که در بند شرایط، صراحتاً قید شده است:
«داشتن ضامن معتبر متناسب با رتبه اعتباری و ارائه تضامین و وثایق لازم الزامی است.»
ضامن در طرح اعتبار ملی
به این ترتیب، برخلاف ادعای مطرح‌شده، طرح اعتبار ملی به هیچ‌وجه وام بدون ضامن یا مبتنی بر یارانه نیست و صرفاً نوعی تسهیلات اعتباری داخلی بانک با شرایط مشخص است.
برداشت اشتباه از دستورالعمل بند «ث» ماده ۴ قانون بودجه
عده‌ای دیگر ادعا کرده‌اند که وام یارانه ۴۰۰ میلیونی بر اساس دستورالعمل اجرایی بند «ث» تبصره ۱۶ قانون بودجه سال جاری اعطا می‌شود. اما کارشناسان بانکی تأکید می‌کنند که طبق فرمول ضمانت در این بند، سقف اعتبار در چارچوب یارانه‌ها و مستمری‌ها تعریف شده و عملاً برای مبالغ بالاتر از ۱ میلیون تومان امکان اجرا ندارد؛ زیرا نسبت وثیقه به مبلغ تسهیلات در این دستورالعمل بسیار محدود است.
ماجرای وام ۴۰۰ میلیونی چیست؟
به نظر می‌رسد منبع شایعات وام یارانه ۴۰۰ میلیون تومانی، همان طرح وام مسکن روستایی است. این وام ۴۰۰ میلیون تومانی با کارمزد ۵ درصد، در واقع تسهیلات قرض‌الحسنه مسکن روستایی است که به خانوار‌های ساکن در روستا‌ها و شهر‌های با جمعیت کمتر از ۲۵ هزار نفر تعلق می‌گیرد. دریافت این وام منوط به داشتن پروژه مسکن در حال ساخت و ارائه ضامن معتبر به بانک مسکن است. متقاضیان واجد شرایط باید با ارائه مدارک سکونت و معرفی ضامنین خود، درخواست تسهیلات را ثبت کنند.
به دلیل مبلغ بالای تسهیلات و اقساط چندمیلیونی آن، سهام عدالت یا حساب یارانه به هیچ وجه نمی‌تواند به عنوان وثیقه یا ضمانت این وام مورد استفاده قرار گیرد.