در سال‌های اخیر، موضوع مهریه همواره یکی از چالش‌برانگیزترین مسائل در دعاوی خانواده بوده است. با تغییرات تصویب‌شده در قانون مهریه در سال ۱۴۰۴، ساختار پرداخت و حتی نحوه محاسبه آن نیز دستخوش تغییراتی مهم شده است. حال سؤال اصلی این است: مهریه به نرخ روز چگونه محاسبه می‌شود؟
در سال‌های اخیر موضوع مهریه یکی از چالش‌برانگیزترین مباحث حقوق خانواده در ایران بوده است. حالا با تصویب قانون جدید مهریه در کمیسیون قضایی مجلس شورای اسلامی، شکل برخورد با این مسئله تغییر کرده و بر اساس آن، مجازات حبس برای مردانی که قادر به پرداخت مهریه نیستند، حذف شده است. با این تغییر، دانستن نحوه محاسبه مهریه به نرخ روز، مخصوصاً در سال ۱۴۰۴، برای بسیاری از زوج‌ها و خانواده‌ها اهمیت دوچندان یافته است. در ادامه فرمول محاسبه مهریه به نرخ روز که از سوی قوه قضائیه اعلام شده است را بررسی می‌کنیم.
قانون جدید مهریه در مجلس چه می‌گوید؟
بر اساس اظهارات نمایندگان مجلس، کلیات طرح اصلاح قانون مهریه به تصویب رسیده است. هدف از این اصلاحات، جلوگیری از حبس مردان به دلیل بدهی مهریه است. در این طرح مقرر شده است که در صورت عدم پرداخت مهریه، مجازات‌های جایگزینی چون پابند الکترونیکی یا دیگر روش‌های کنترل اجرا شود تا زندگی مشترک حفظ شود و از فروپاشی خانواده جلوگیری گردد.
طبق قانون جدید مهریه، از این پس مهریه به صورت اقساطی پرداخت خواهد شد و مرد موظف است در تاریخ‌هایی که دادگاه مشخص می‌کند، تعداد مشخصی از سکه‌ها را به زن بپردازد. در این مسیر، مرد می‌تواند با ارائه مدارک مالی و اثبات ناتوانی در پرداخت یکجای مهریه، دادخواست اعسار دهد و در صورت پذیرش، دادگاه ۱۱۰ سکه مهریه را برای او قسط‌بندی می‌کند.
میزان مهریه قانونی چقدر است؟
امروزه، دادگاه‌ها مهریه قانونی را ۱۱۰ سکه در نظر می‌گیرند. این عدد با هدف تحکیم بنیان خانواده و کاهش طلاق تعیین شده است. اگر مرد درخواست طلاق دهد، موظف به پرداخت کل مهریه خواهد بود و تقسیط شامل حال او نمی‌شود.
روش‌های مطالبه مهریه
زن می‌تواند از طریق دادگاه خانواده یا اجرای ثبت، نسبت به مطالبه مهریه اقدام کند. در صورت مراجعه به دفتر ثبت ازدواج و وجود مهریه منقول مانند وجه نقد، سکه یا طلا، زن می‌تواند تقاضای صدور اجراییه کند. اگر مرد ظرف ۱۰ روز مبلغ را نپردازد، اموال وی توقیف می‌شود. اگر مرد کارمند باشد، یک‌سوم از حقوق او تا پرداخت کل مهریه توقیف خواهد شد.
فرمول محاسبه مهریه به نرخ روز
اگر تعداد سکه‌های مهریه یا مهریه زن سکه یا طلا باشد و شوهر نتواند آن را به‌صورت فیزیکی پرداخت کند، قیمت روز مطالبه سکه در زمان اجرای حکم یا صدور اجراییه ملاک محاسبه قرار می‌گیرد. فرمول محاسبه مهریه به نرخ روز، به صورت زیر است:
مبلغ مهریه ثبت‌شده در عقدنامه × عدد شاخص سال قبل ÷ عدد شاخص سال وقوع عقد
این فرمول، اگرچه ساده به نظر می‌رسد، اما تحت تأثیر تورم و تغییرات شاخص کالا و خدمات، ممکن است مبلغ مهریه تعریف‌شده در عقدنامه را در سال‌های بعد به عددی بسیار بالا تبدیل کند اتفاقی که سرنوشت مالی هزاران زوج را رقم زده است.