مهریه حتی پس از فوت زن نیز از بین نمیرود و بهعنوان یک دین باقی میماند. اگر مادر پیش از دریافت مهریهاش فوت کرده باشد، این حق به ورثه منتقل میشود و فرزند میتواند بهعنوان یکی از وارثان، سهم خود را از مهریه پرداختنشده مطالبه کند.
یکی از سؤالات رایج در بحث مهریه این است که آیا فرزند میتواند مهریه مادر متوفی را از پدر مطالبه کند؟ این مسئله در چارچوب قانون مدنی و فقه اسلامی قابلبررسی است و درصورتیکه مهریه بهطور کامل توسط پدر یا شوهر پرداخته نشده باشد، فرزند بهعنوان یکی از وراث میتواند برای مطالبه سهم خود اقدام کند.بر همین اساس یکی از مخاطبان از فارس میپرسد: «با سلام و خسته نباشید شرمنده سوالی که داشتم .همسر من در سال 1391 فوت کرده الان سال 1404 است پسرم هم 34 سن دارد . آیا می تونه مهریه مادرش را از من بخواهد یا بگیرد من که الان یه کارگرم و اجاره نشین. ممنون میشم جواب منو بدهید با تشکر»
مهریه و وضعیت آن در صورت فوت زن
مهریه بهعنوان یک حق مالی، از زمان عقد نکاح به زن تعلق میگیرد. بر اساس ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران: «به مجرد عقد زن مالک مهر میشود و میتواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید.»در صورتی که زن پیش از دریافت مهریه فوت کند، این حق از بین نمیرود و همچنان باقی میماند. مهریه در این وضعیت به جزء دیون متوفی تبدیل میشود و پس از فوت زن، به وراث او منتقل میشود.
انتقال مهریه به وراث
مطابق با ماده ۸۶۷ قانون مدنی، به محض فوت یک شخص، اموال او که تحت عنوان ترکه شناخته میشود، به ورثه منتقل میگردد. در این ماده آمده است:«ارث به موت حقیقی یا به موت فرضی مورث تحقق پیدا میکند.»بدین ترتیب، مهریه بهعنوان بخشی از دیون متوفی، پس از فوت مادر به ورثه انتقال پیدا میکند. در این حالت، فرزند بهعنوان یکی از وراث مادر، میتواند سهم خود را از مهریه مطالبه کند.همچنین، ماده ۸۶۸ قانون مدنی تصریح میکند که مالکیت وراث نسبت به ترکه مستقر نمیشود مگر پس از پرداخت دیون متوفی. این بدین معناست که ابتدا باید تمام دیون، از جمله مهریه، تسویه شود و سپس اموال به ورثه منتقل گردد. بنابراین، فرزند میتواند بهعنوان یکی از وراث، سهم خود از مهریه مادر را مطالبه کند.
نحوه مطالبه مهریه
برای اینکه فرزند بتواند سهم خود از مهریه مادر را از پدر مطالبه کند، باید مراحل قانونی را طی کند. اولین گام این است که فرزند باید گواهی انحصار وراثت دریافت کند. این گواهی توسط دادگاه صادر میشود و مشخص میکند که چه کسانی وارث متوفی هستند و سهم هر یک از وراث چیست. سپس، فرزند میتواند با استناد به این گواهی و سهمالارث خود، دادخواست مطالبه مهریه (یا سهمالارث از مهریه) را به دادگاه خانواده ارائه دهد.
در نتیجه، فرزند میتواند بهعنوان یکی از وراث مادر متوفی، سهم خود از مهریه مادر را از پدر مطالبه کند. این مطالبه با توجه به قوانین مدنی کشور قابل پیگیری است و فرزند باید از طریق گواهی انحصار وراثت و دادخواست مطالبه سهمالارث خود اقدام کند.