به گزارش سایت طلا،این روزها سازمان تامین اجتماعی اعلام می‌کند که سن بازنشستگی افزایش پیدا نکرده است و شاید با شنیدن این جمله و اطلاعاتی که از قبل در مورد تغییرات سن بازنشستگی شنیده‌اید؛ سوالی در ذهن شما ایجاد شود که چطور سن بازنشستگی افزایش پیدا نکرده است اما تعداد سال‌های بیشتری باید بیمه پردازی داشته باشیم؟
تامین اجتماعی تاکید دارد که در واقع سن بازنشستگی به هیچ عنوان افزایش پیدا نکرده اما صرفاً سابقه مورد نیاز برای بازنشستگی به صورت تدریجی افزوده شده است.
طبق قانون جدید بازنشستگی تامین اجتماعی، سن بازنشستگی مردان از ۶۰ به ۶۲ سال افزایش یافته و حداقل سابقه موردنیاز برای بازنشستگی از ۳۰ به ۳۵ سال تغییر کرده است. برای زنان نیز حداقل سن بازنشستگی ۵۵ سال با ۲۰ سال سابقه تعیین شده است. همچنین، شرایط ویژه‌ای برای مشاغل سخت و زیان‌آور، رانندگان و زنان دارای سه فرزند یا بیشتر در نظر گرفته شده که امکان بازنشستگی زودتر از موعد را فراهم می‌کند.
تأمین اجتماعی در توضیح بیشتر برای ابهام ایجاد شده به طور رسمی اعلام کرده است که سن بازنشستگی افزایش نیافته و در این خصوص معاون بیمه‌ای سازمان تأمین اجتماعی گفته است: «سن بازنشستگی به هیچ عنوان افزایش نیافته بلکه صرفا سابقه مورد نیاز برای بازنشستگی به صورت تدریجی افزوده شده است.»
محمد محمدی با اشاره به تبصره یک ماده ۲۹ برنامه هفتم پیشرفت افزود: این ماده قانون برنامه هفتم پیشرفت به کاهش ناترازی صندوق‌های بازنشستگی و تقویت توان صندوق‌ها در انجام تکالیف محول شده اشاره دارد همچنین مطابق آیین‌نامه اجرایی مصوب هیأت وزیران در ۵ اسفند ۱۴۰۳ و بخشنامه شماره ۱۶۶۷/۱۴۰۴/۱۰۰۰ در تاریخ ۲۳ اردیبهشت۱۴۰۴، افزایش سابقه مورد نیاز برای بازنشستگی بیمه‌پردازان، با رسیدن سن آقایان به ۶۲ سال و خانم‌ها به ۵۵ سال متوقف می‌شود.
وی ادامه داد: به عنوان مثال اگر برمبنای قانون، افزایش سابقه مورد نیاز بازنشستگی یک زن بیمه‌پرداز، ۲ سال تعیین و او ۵۴ ساله باشد، به این دلیل که بعد از یک‌سال به سن ۵۵ سالگی می‌رسد، فقط یک‌سال افزایش سابقه برای وی اعمال می‌شود.
سقف افزایش سنوات بیمه‌پردازی الزامی مورد نیاز بازنشستگی ۳۵ سال است
معاون بیمه‌ای سازمان تأمین اجتماعی گفت: در چارچوب قانون جدید، سقف افزایش سنوات بیمه‌پردازی الزامی مورد نیاز بازنشستگی ۳۵ سال درنظر گرفته شده است؛ به این معنی که در هیچ حالتی سابقه بازنشستگی از ۳۵ سال بیشتر نخواهد بود البته براساس مقررات یادشده، محدودیت سابقه مانع بیمه‌پردازی افراد نیست و آنان می‌توانند در صورت تمایل، پرداخت حق‌بیمه را ادامه دهند.
محمدی تاکید کرد: در مجموع افزایش سن بازنشستگی موردنظر قانونگذار نیست؛ به عبارت دیگر، هدف اصلی تعیین سقف سنی بازنشستگی، معافیت بیمه‌شدگان از افزایش سنوات الزامی بیمه‌پردازی مقرر در قانون پس از احراز شرط سنی ۶۲ سال برای مردان و ۵۵ سال برای زنان است.
چرا سن بازنشستگی تغییر کرد؟
در همه جای جهان، افزایش سن و امید به زندگی از یک سو و آغاز بحران سالمندی از سوی دیگر چالش‌هایی را برای صندوق‌های بازنشستگی در کشورهای مختلف جهت پشتیبانی از افراد تحت پوشش ایجاد کرده است؛ در چنین شرایطی، برخی از کشورها سن بازنشستگی را افزایش دادند و حتی حداقل سن بازنشستگی را ۶۷ سال تعیین کردند یعنی با ایجاد پیوند مستقیم بین افزایش سن بازنشستگی و روند تکاملی امید به زندگی، سعی کردند راهی برای حل چالش‌های این حوزه بیابند.
ایران نیز از این قاعده کلی مستثنا نیست؛ متوسط سن بازنشستگی در ایران ۵۱ سال است و سن امید به زندگی در ایران از سال ۱۳۳۰ تا به امروز از ۴۶ سال به ۷۶ سال افزایش یافته؛ در حالی که متوسط سن بازنشستگی از ۵۷ سال به ۵۱ سال کاهش پیدا کرده است؛ بنا بر این رویه، در ایران نیز سن بازنشستگی نیازمند اصلاحاتی بود تا صندوق‌ها از این وضعیت و چالش خارج شوند که البته به گفته کارشناسان، این تغییر باید در بستر زمان با شیب آرام و منطقی پیش برود تا بیمه پرداز و اعضای صندوق‌های بازنشستگی متحمل سختی نشوند.
در چنین شرایطی، مجلس شورای اسلامی در لایحه برنامه هفتم پیشرفت و به منظور کاهش ناترازی صندوق‌های بازنشستگی، سن بازنشستگی را برای گروه‌های مختلف افزایش داد و در همین راستا، بند الحاقی بند خ ماده ۲۹ لایحه در جلسه علنی روز ۲۸ آبان سال ۱۴۰۲با موافقت دولت و کمیسیون برنامه به رأی گذاشته شد و به تصویب رسید همچنین شورای نگهبان ۲۴ دی ۱۴۰۲ از موافقت این شورا با افزایش سن بازنشستگی خبر داد.
همان طور که انتظار می‌رفت مصوبه مجلس برای افزایش سن بازنشستگی و سنوات خدمت بیمه‌پردازان، مورد توجه افکار عمومی قرار گرفت؛ موافقان وضعیت بحرانی صندوق‌های بازنشستگی را عامل اصلی این تصمیم می‌دانستند و مخالفان این اقدام را همسو با اسناد بالادستی در حوزه رفاه و تامین اجتماعی نمی‌دانستند.
ابلاغ آیین نامه اجرایی قانون افزایش سن بازنشستگی
بعد از کش و قوس‌های فراوان و اعلام نظرات موافقان و مخالفان برای اجرای افزایش سن بازنشستگی، سرانجام آیین نامه اجرایی قانون افزایش سن بازنشستگی ابلاغ شد.
محمدرضا عارف معاون اول رئیس‌جمهور آیین‌نامه اجرایی ماده (۲۹) قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران درباره نحوه افزایش سنوات الزامی بیمه پردازی برای بازنشستگی این آیین نامه اجرایی را برای اجرا به سازمان اداری و استخدامی و وزارت کار ابلاغ کرد.
هیات وزیران در جلسه ۲۴ بهمن ۱۴۰۳ به پیشنهاد شماره ۱۵۷۲۷۷ تاریخ ۷ آذر ۱۴۰۳ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و به استناد ماده (۲۹) قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۴۰۳، آیین‌نامه اجرایی قانون یادشده را تصویب کرده بود.
آیین نامه چه می گوید؟
این آیین‌نامه که در ۷ ماده تنظیم و برای اجرا ابلاغ شده است؛ در ماده ۲ آن، مدت افزایش سابقه بیمه پردازی نسبت به زمان احراز شرایط بازنشستگی را به شرح زیر ابلاغ کرده است:
۱- بیمه‌پردازانی که بیش از ۲۸ سال تمام سابقه بیمه پردازی دارند به سنوات الزامی بیمه پردازی آنان برای بازنشستگی اضافه نمی‌شود.
۲- بیمه‌پردازانی که از ۲۵ تا ۲۸ سال تمام سابقه بیمه پردازی دارند به سنوات الزامی بیمه پردازی آنان برای بازنشستگی به ازای هرسال تا زمان بازنشستگی ۲ ماه اضافه می‌شود.
۳- بیمه‌پردازانی که از ۲۰ تا ۲۵ سال تمام سابقه بیمه پردازی دارند به سنوات الزامی بیمه پردازی آنان برای بازنشستگی به ازای هرسال تا زمان بازنشستگی ۳ ماه اضافه می‌شود.
۴- بیمه‌پردازانی که از ۱۵ تا ۲۰ سال تمام سابقه بیمه پردازی دارند به سنوات الزامی بیمه پردازی آنان برای بازنشستگی به ازای هرسال تا زمان بازنشستگی ۴ ماه اضافه می‌شود.
۵- بیمه‌پردازانی که مطابق قوانین کمتر از ۱۵ سال تمام سابقه بیمه پردازی دارند به سنوات الزامی بیمه پردازی آنان برای بازنشستگی ۵سال اضافه می‌شود.
چه صندوق‌های بازنشستگی مشمول این قانون می شود؟
ماده یک این آیین‌نامه، صندوق‌های بازنشستگی مشمول این قانون را صندوق‌های بازنشستگی کشوری، لشکری، سازمان تأمین‌اجتماعی و سایر سازمان‌ها و صندوق‌های بازنشستگی فعال در قلمرو بیمه‌های اجتماعی کشور عنوان کرده است.
طبق این آیین‌نامه، بیمه پرداز شخصی است که با عناوین بیمه‌پرداز یا کسور پرداز و نظایر آن، راساً مشمول مقررات هر یک از صندوق‌های بازنشستگی است و با پرداخت مبالغی به عنوان حق بیمه یا کسور بازنشستگی حق استفاده از مزایای بازنشستگی را مطابق قوانین و مقررات صندوق بازنشستگی مربوط دارد.
براساس قانون یادشده، بیمه‌پردازانی که مطابق قوانین کمتر از ۱۵ سال تمام سابقه بیمه‌پردازی دارند؛ به سنوات الزامی بیمه پردازی آنان برای بازنشستگی، پنج سال اضافه خواهد شد.
سن بیمه پرداز در زمان بازنشستگی در اجرای این آیین نامه
اجرای تمام یا بخشی از این قانون جهت افزایش سنوات الزامی بازنشستگی مشروط بر آن است که سن بیمه پرداز در زمان بازنشستگی برای مردان از ۶۲ سال تمام و برای زنان از ۵۵ سال تمام بیشتر نباشد.
در هر حال، حداکثر سنوات الزامی بیمه پردازی بازنشستگی برای مردان (۳۵) سال و برای زنان (۳۰) سال با لحاظ تبصره های ماده (۲۹) قانون خواهد بود.
در اواخر آبان سال ۱۴۰۲ بود که در بررسی جزئیات لایحه برنامه هفتم توسعه؛ نمایندگان مجلس با افزایش سن بازنشستگی به صورت پلکانی به ازای سنوات باقی مانده از خدمت موافقت کردند و این موضوع هم رسانه ای شد. و به طور رسمی اعلام شد که سن بازنشستگی افزایش می‌یابد.
اما حالا در مرداد امسال سازمان تامین اجتماعی اعلام کرده است که سن بازنشستگی افزایش نیافته و به صراحت بیان کرده است که در مجموع افزایش سن بازنشستگی، موردنظر قانونگذار نیست؛ به عبارت بهتر، هدف اصلی تعیین سقف سنی بازنشستگی، معافیت بیمه‌شدگان از افزایش سنوات الزامی بیمه‌پردازی مقرر در قانون پس از احراز شرط سنی است.
اگر چه منظور تامین اجتماعی این است که سن بازنشستگی افزایش نیافته است و هدف اصلی تعیین سقف سنی بازنشستگی، معافیت بیمه‌شدگان از افزایش سنوات الزامی بیمه‌پردازی مقرر در قانون است همچنین در آیین نامه اجرایی قانون افزایش سن بازنشستگی ابلاغ شده توسط معاون اول رئیس‌جمهور به صراحت به نحوه افزایش سنوات الزامی بیمه پردازی برای بازنشستگی اشاره شده اما برداشت مردمی از آن با افزایش سن بازنشستگی همراه است و همه و حتی رسانه ها نیز به این موضوع به عنوان افزایش سن بازنشستگی پرداخته‌اند.