در حالی که طلا طی روزهای اخیر پس از یک جهش کوتاه‌مدت، حدود ۱.۳ درصد افت کرد، اکنون در محدوده ۲۳۵۰ تا ۲۳۶۰ دلار به ثبات رسیده است.
این رفتار قیمتی، برخی تحلیل‌گران را به طرح این پرسش واداشته که آیا بازار طلا در آستانه ورود به یک فاز تثبیت یا بازگشت به روند صعودی است، یا درگیر اصلاحی ساختاری‌تر شده است؟
تحلیل بنیادین: افت هیجانات ژئوپلیتیکی، آرامش موقت در پناهگاه امن
در ماه‌های گذشته، بازار طلا به‌شدت تحت‌تأثیر تنش‌های خاورمیانه، نوسانات روابط چین و آمریکا، و نگرانی‌های جهانی نسبت به رکود قرار داشت.
اکنون اما با فروکش‌کردن نسبی تنش‌ها، و همچنین سیگنال‌های مثبت از نشست اخیر وزرای اقتصاد گروه ۲۰ مبنی بر پایبندی به نظم تجاری چندجانبه، به نظر می‌رسد جذابیت طلا به‌عنوان دارایی امن اندکی کاهش یافته است.
این کاهش در تقاضای پناهگاهی، خود را در کاهش حجم معاملات در بورس‌های کالایی مانند COMEX نشان می‌دهد.
گزارش CFTC نیز کاهش موقعیت‌های خرید خالص سفته‌بازان را تأیید می‌کند.
بنابراین، ثبات کنونی طلا نه ناشی از بازگشت تقاضای قوی بلکه نتیجه «فقدان جهت‌گیری» در میان بازیگران بازار است.
تحلیل تکنیکال: تثبیت در کانال میانی؛ آماده جهش یا سقوط؟
از منظر تکنیکال، طلا پس از ثبت قله ۲۴۵۰ دلاری در ماه مه، اکنون در حال تشکیل یک کانال افقی بین ۲۳۳۰ تا ۲۳۶۵ دلار است.
شاخص RSI در محدوده ۵۰ قرار گرفته و میانگین‌های متحرک کوتاه‌مدت (MA20) و بلندمدت (MA50) در حال هم‌گرایی‌اند؛ نشانه‌ای از فاز انتظار.
بسیاری از تحلیل‌گران تکنیکال معتقدند شکست هرکدام از این خطوط کانال (به‌ویژه محدوده ۲۳۷۰) می‌تواند مسیر حرکت بعدی را تعیین کند.
اگر طلا نتواند از محدوده فعلی عبور کند، احتمال اصلاح تا سطح ۲۲۹۰ نیز وجود دارد. در عین حال، عبور از سقف این کانال می‌تواند مجدداً زمینه‌ساز حمله به قله‌های تاریخی شود.
تحلیل پولی و دلاری: تورم کنترل شده و نقش دلار در ثبات طلا
یکی از عوامل کلیدی در ثبات اخیر قیمت طلا، ثبات نسبی شاخص دلار آمریکا (DXY) در محدوده ۱۰۵ واحد است.
آمارهای جدید از تورم ایالات متحده نشان می‌دهد شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI) در ماه گذشته افزایش اندکی داشته، اما هنوز کنترل‌شده و در مسیر هدف فدرال رزرو باقی مانده است.
ثبات تورم و کاهش احتمال افزایش نرخ بهره در جلسه بعدی FOMC، موجب کاهش انتظارات تورمی و کاهش جذابیت طلا شده‌اند.
اما چون دلار هم به‌دلیل رکود نسبی در بخش تولید و کاهش شاخص ISM Manufacturing رشد خاصی نداشته، طلا در تعادل مانده است. این وضعیت نشان از یک «بی‌تصمیمی» پولی دارد.
تحلیل ساختاری: تقاضای فیزیکی آسیا و آرامش بانک‌های مرکزی
بر خلاف ماه‌های گذشته که چین، روسیه و ایران به‌طور قابل‌توجهی ذخایر طلای خود را افزایش دادند، داده‌های جدید نشان می‌دهد که خرید بانک‌های مرکزی در ماه ژوئن افت کرده است.
از سوی دیگر، بازارهای مصرفی آسیایی نیز با کاهش تقاضا مواجه شده‌اند که بخشی از آن به‌خاطر ثبات نرخ ارز و کاهش تورم داخلی در هند و چین است.
این کاهش در خرید فیزیکی، فشار افزایشی بر بازار طلا وارد نمی‌کند و به نوعی مانع از شروع یک موج صعودی تازه می‌شود.
در عین حال، چون فروش سنگینی هم در جریان نیست، قیمت در محدوده تثبیت شده باقی مانده است. بنابراین تقاضای فیزیکی نه تنها محرک صعودی نیست بلکه فعلاً عامل مهار است.
سناریوی بازارهای موازی: طلا یا رقیبان نوظهور سرمایه‌گذاری؟
بازدهی بازار سهام آمریکا به‌ویژه شاخص نزدک، و همچنین رشد بازار رمزارزها (خصوصاً بیت‌کوین) در هفته‌های اخیر، بخشی از سرمایه را از طلا خارج کرده است.
در واقع برخی سرمایه‌گذاران، با فروکش کردن ریسک‌های سیستماتیک، ترجیح می‌دهند به سمت دارایی‌های با بازدهی بیشتر حرکت کنند.
اگر این روند ادامه پیدا کند، طلا در یک فاز طولانی‌مدت ثبات یا حتی نزول ملایم قرار خواهد گرفت.
با این حال، بازگشت ریسک‌های ژئوپلیتیکی یا افزایش مجدد تورم می‌تواند به‌سرعت این سناریو را تغییر دهد.
بنابراین بازار طلا اکنون در موقعیتی حساس قرار دارد: نه جذاب، اما هنوز ایمن.
ثبات انس جهانی، ولی طلا در ایران کج‌راهه می‌رود؟
با وجود تثبیت انس جهانی، بازار طلای ایران طی روزهای اخیر نوسانات نسبی را تجربه کرده است؛ به‌ویژه در قیمت سکه امامی که بیشتر تابع انتظارات بازار ارز داخلی است. تثبیت نسبی قیمت دلار در محدوده ۸۷ تا ۸۹ هزار تومان، مانع جهش طلا شده اما کاهش معناداری نیز در پی نداشته است.
در عمل، «ثبات نسبی» در بازار جهانی باعث شده بازار داخلی هم از فاز هیجان خارج شود. با این حال، نبود اطمینان نسبت به آینده نرخ ارز، سیاست‌های دولت در عرضه سکه، و محدودیت‌های معاملاتی همچنان امکان جهش‌های مقطعی را فراهم می‌کند. بنابراین طلا در ایران همچنان وابسته به سیاست است، نه انس جهانی.
صادق محبی، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس گفت: با توجه به تثبیت قیمت طلا در محدوده ۲۳۵۰ دلار، می‌توان این وضعیت را آغازی برای ثبات بلندمدت دانست. طلا در حال حاضر در مرحله‌ای از «تعادل شکننده» قرار دارد. یعنی نه تقاضای قابل‌توجهی برای افزایش قیمت وجود دارد و نه فشار فروش زیادی.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: اگر اقتصاد آمریکا به سمت رکود نرود و نرخ بهره ثابت بماند، این وضعیت می‌تواند تا یکی دو ماه ادامه یابد. اما طلا به‌شدت حساس به اخبار است؛ یک حادثه ژئوپلیتیکی یا جهش تورمی می‌تواند مسیر را به‌کلی تغییر دهد.
وی افزود: بازار ایران وضعیت خاص‌تری دارد. اگرچه انس جهانی مؤثر است، اما قیمت‌گذاری داخلی وابسته به دلار، انتظارات تورمی و سیاست‌های داخلی است. تا زمانی که این عوامل مدیریت نشود، ثبات انس فقط یک متغیر تعدیل‌کننده است، نه تعیین‌کننده.