خیام را با ایجازش می‌شناسند؛ دوبیتی‌هایی کوتاه، مختصر و مفید همراه با غافلگیری و ضربه‌ای نهایی! او شاعری است که سخنش با وجود اینکه به لطف آب است، اما کم‌گفتن سخن را صواب می‌داند و در دو بیت، نسخه‌ات را می‌پیچد و عصاره جهان را به خوردت می‌دهد.
شاهد مثالش، همین دو بیتی که جناب خیام در آن به کیمیای زندگی اشاره می‌کند: شادبودن!
ای دل غم این جهان فرسوده مخور
بیهوده نئی غمان بیهوده مخور
چون بوده گذشت و نیست نابوده پدید
خوش باش غم بوده و نابوده مخور
اما خیابان خیام در تهران برخلاف شعرهایش، چندان کوتاه نیست؛ خیابانی به طول حدود پنج کیلومتر که از شمالی به جنوب است و خیابان امام‌خمینی (ره) را به خیابان شوش وصل می‌کند و با خیابان‌های مهمی مثل ۱۵خرداد و مولوی، تقاطع دارد.
امروز، یعنی ۲۸ اردیبهشت، زادروز این حکیم، ریاضیدان، ستاره‌شناس و فیلسوف فرزانه است؛ به همین مناسبت، گشتی در خیابان خیام می‌زنیم و رازهای مگوی این خیابان قدیمی را برملا می‌کنیم.
تاریخش
ساختمان‌هایش
خیابان خیام لااقل به‌خاطر این ۲ساختمان، به‌خود می‌بالد؛ یکی ساختمان دادگستری که رضاخان در سال۱۳۱۷ خورشیدی دستور بنایش را داد و اکنون هم برقرار است و در اختیار دستگاه قضا؛ و دیگری ساختمان قدیمی‌ترین روزنامه در حال چاپ ایران یعنی روزنامه اطلاعات که جلوی قورخانه قرار داشت و اکنون چیزی از آن باقی نمانده است. البته به‌خصوص در کوچه‌پس کوچه‌های این خیابان، ساختمان‌های کهن دیگری نیز وجود دارد که از برخی آنها به‌عنوان انبار استفاده می‌شود.
پارک شهر
در بخش شمالی خیابان خیام، نگینی سبز، خوش می‌درخشد. پارکی که در ۲۵هکتار در اسفند۱۳۲۹ افتتاح شد تا مردم ساکن در محله سنگلج و خیابان خیان بتوانند زیر سایه چنارها و بیدهای مجنونش دمی بیاسایند. این بوستان، یکی از قدیمی‌ترین پارک‌های تهران است که همچنان با صفا، بار تصفیه هوای بخش‌های مرکزی شهر را به دوش می‌کشد و البته نمی‌تواند به خوبی از پس کار برآید.
چهارراه گلوبندک