تراش Cabochon

نام Cabochon از کلمه فرانسوی Cabocheبه معنای گنبد کوچک گرفته شده است و به نوعی تراش که به صورت بدون سطح است، اطلاق میشود. در واقع قسمت بالای گوهر به شکل محدب و قسمت زیرین آن مسطح است که حالتی گنبدگونه بوجود می آورند. به این نوع تراش در ایران کابوشنیا دامله میگویند. یکی از بزرگترین مزیت های این روش تراش به صرفه بودن آن است زیرا در مقایسه با تراش های دیگر وزن کمتری از سنگ خام (Rough) برای تراش از بین میرود و در نتیجه سنگ حاصل، وزن بیشتری خواهد داشت.
در اواخر قرن 13 و در اوایل قرن 14 میلادی، علاقه برای ایجاد گوهر هایی با سطح و در نتیجه ایجاد چرخش نور درون سنگ افزایش یافت و در زمان رنسانس این علاقه به گونه ای شدت گرفت که علم و هنر کنترل نور درون سنگ قیمتی به توسعه علم گوهرشناسی و طبیعتاً گوهرتراشی انجامید. علاقه به این نوع گوهرتراشی اندک اندکسراسر اروپا را فرا گرفت و در نهایت باعث شد مدیریت نور به موضوع اصلی در گوهر تراشی مبدل شود.

حال این سوال پیش می آید که چرا بعد از چندین قرن تلاش در این زمینه و بوجود آمدن ابزار دقیق گوهرتراشی، هنوز از تراش کابوشن استفاده میشود؟ این نوع تراش معمولاً برای سنگ های غیر شفاف استفاده میشود. همانطور که میدانید سنگ های که سختی موس آنها کمتر از 7 است به راحتی خراشیده می شوند و مسلماٌ خراش های زیاد روی گوهر جذابیت آن را کم میکند به همین دلیل گوهر های که سختی کمتر از 7 دارند و کدر هستند به شکل کابوشن پلیش داده میشوند تا خراش ها کمتر به نظر بیایند. به همین دلیل بسیاری از سنگ ها از جمله اوپال، فیروزه و عقیق به این شکل تراشیده میشوند.

از این تراش برای سنگ های دارای ستاره (مانند Star Sapphire) و سنگ های چشم گربه ای استفاده میشود. به دلیل آنکه چشم حساسیت کمتری نسبت به عدم تقارن در بیضی دارد معمولاً سطح زیرین کابوشن ها بیضی در نظر گرفته میشود. دلیل دیگر این انتخاب ترکیب زیبای گنبد بیضوی است که معمولاً مشتریان بیشتری را به خود جلب میکند.