مرثیه ای برای دلار تک نرخی

در همین رابطه باید گفت که ما به جای واقعی کردن قیمت دلار به دنبال افزایش قیمت دلار هستیم. شوالی که شاید وجود داشته باشد این است که علت این افزایش ها چیست؟ قاعدتا ساده ترین پاسخ به این پرسش این است: « پول سرگردانی که در بازار دست مردم وجود دارد. »
مردم به دلیل حفظ نقدینگی و ارزش پول شان در مواردی سرمایه گذاری می کنند که یا سود می کنند یا حتی در برخی موارد هم زیان می برند. ما از واقعی کردن قیمت دلار حرف می زنیم در شرایطی که روزی ارزش پول ها بر اساس طلا بود. حتی در قانون پولی و بانکی ما هم هست که هر ریال معادل چه میزان طلا است. در حال حاضر این رابطه از بین رفته است و دیگر در کشورهایی مانند آمریکا و انگلیس مشاهده می کنیم پشتوانه پول آنها طلا نیست. اگر ما هم بخواهیم رابطه ریال با طلا را با قیمت امروز طلا تعریف کنیم ریال حدود 700 تومان می شود اما واقعیت این است که امروز بر اساس قدرت خرید است که قیمت ارز ها را تعیین می کنند. بیاییم یک سبدی از هزینه های یک خانوار متوسط که از خوراک، پوشاک ، بهداشت ، آموزش و مواردی دیگر تشکیل شده است را در نظر بگیریم. قیمت آن را در ایران محاسبه کنیم و این سبد کالا را در دبی هم قیمت آن را بررسی کنیم که چند درهم است.
این اعداد به دست آمده را اگر تقسیم بر هم کنیم برابری پول ما با امارات حاصل می شود. همین موضوع را می توان در کشور های دیگر نیز مثال زد و بر اساس آن به طور مثال برابری پول ایران را با آلمان یا ترکیه به دست آورد. این بررسی حکایت از این دارد که همان قدر که پول دارید معادل آن را می توانید در کشور دیگر هزینه کنید.
به شخصه نمی دانم دلار چه قدر می شود اما چون تولید کننده ما بر اساس همین قدرت خرید به ابزار های تولید پول پرداخت می کند بنابراین قیمت تولیدی آن می تواند رقابتی شود. فرض کتید دلار 5 هزار تومان شود. در این شرایط کالایی که وارد می شود با 15 درصد عوارض گمرکی که به آن تعلق بگیرد هر دلار آن 5700 تومان خواهد شد. در این حالت تولید کننده ما از رقابت نا برابر بین واردات و تولید داخلی بیرون می آید و تولید داخلی مان اقتصادی می شود.
وقتی این اتفاق افتاد به سراغ تولید صادراتی می رویم. همین کالا را تولید می کنیم و در بازار جهانی یک دلار می فروشیم اما ریالی که معادل آن می 5 هزار تومان می گیریم و در این شرایط تولید کننده ما می تواند سرپا بیاستد.
اگر بخواهم زنجیره آن را خلاصه بگویم: « وقتی این اتفاق بیافند تولید کننده با ظرفیت کامل کار می کند و اشتغال بالا می رود. اشتغال وقتی رشد کند، رشد اقتصادی بالا می رود. واحد تولیدی سود آور می شود. در این شرایط پول های سرگردان جذب تولید می شود به جای اینکه برود و در بازار و خرید و فروش دلار با آن صورت بگیرد.
سوال مهم دیگری که شاید مطرح باشد این است؛ پولی که دست مردم است چرا از بازار پولی و بانک خارج می شود؟ پاسخ آن را به سادگی می توان اینگونه مطرح کرد که چون نرخ بهره بانک، جواب نرخ تورم را نمی دهد. وقتی تولید مان خوب سود دهد این پول ها وارد پروسه تولید می شوند و سود بهتری هم می گیرند. در این شرایط دلار یک قیمتی می شود. دلار برای مسافر، واردات و نیاز های دیگر ما یک نرخی می شود. مشکل کار ما در واقعی شدن قیمت دلار است. این چند نرخی شدن رانت ایجاد می کند. این رانت مشکل ساز هر اقتصادی است. یعنی آدم هایی که سرمایه شان در کار تولید باشد هجوم می آورند و دلار می خرند. بنابراین یک عدم تعادل به وجود می آورند. یک سری پول های باد آورده در چنین شرایطی دست مردم می آید که تورم زاست. ما اگر بخواهیم یک اقتصاد سالم و رقابتی باید داشته باشیم باید دلار مان تک نرخی باشد. موضوعی که بسیاری از کارشناسان اقتصادی آن را به دفعات گفته اند و امیدواریم هر چه سریع تر به واقعیت این موضوع را مشاهده کنیم.