دستاورد ۲۰ میلیارد دلاری توافق جامع هسته‌ای برای اقتصاد ایران

کریستین ساینس مانیتور طی گزارشی نوشت: مقامات ایرانی تاکید دارند کاهش اخیر قیمت نفت که موجب افت درآمد کشورهای تولید کننده نفت شده، نخواهد توانست این کشور را به زانو در بیاورد.

دولت روحانی اخیرا قیمت هر بشکه نفت در بودجه را از 72 دلار به 40 دلار کاهش داده و وزیر نفت نیز هفته گذشته اعلام کرده که ایران می تواند با نفت 25 دلاری هم روی پای خود بایستد.

روحانی حتی ادعا کرده که دولتش کمترین بودجه وابسته به نفت ایران را تهیه کرده و هشدار داده که دیگر کشورهای تولید کننده نفت نظیر عربستان و کویت بیشتر از ایران از این وضعیت لطمه خواهند دید.

بر اساس برآوردها، رشد تولید ناخالص داخلی ایران که به مدت یک دهه حدود 5 درصد بوده، در سال مالی آینده حداقل نصف خواهد شد و به 2 یا حتی یک درصد خواهد رسید. امیدهای اولیه در تهران به دو برابر شدن درآمدهای نفتی و رسیدن به 60 میلیارد دلار در سال آینده رنگ باخته و این رقم احتمالا همچون سال گذشته حدود 30 میلیارد دلار خواهد بود.

این در حالی است که درآمد سالانه دولت احمدی نژاد از فروش نفت 100 میلیارد دلار بود.

آینده سیاسی روحانی از جهات مختلف به بهبود وضعیت اقتصادی بستگی دارد. این ممکن است مستلزم انعقاد توافق جامع هسته ای با قدرت های جهانی و کاهش تحریم ها باشد. آخرین مهلت تعیین شده برای 3 سال مذاکره، 30 ژوئن تعیین شده است.

جواد صالحی اصفهانی، اقتصاد دان معتقد است: «کاهش قیمت نفت باد را از بادبان کشتی روحانی گرفته است.» اما توافق هسته ای می تواند 20 تا 30 میلیارد دلار به اقتصاد ایران تزریق کند و نرخ رشد تولید ناخالص داخلی کشور را به 4 یا 5 درصد برگرداند.

روی کاغذ، آمارهای بانک جهانی نشان می دهد که وابستگی ایران به نفت تنها 22 درصد تولید ناخالص داخلی اش است. در حالی که این رقم در کشورهایی مثل عربستان و عراق دو برابر است. اما این آمار و ارقام می تواند فریبنده باشد، زیرا صنعت نفت در ایران بر بسیاری از بخش های دیگر تاثیر می گذارد.

سعید لیلاز، کارشناس مسائل اقتصادی می گوید: «اگر آنها بودجه پیش بینی شده دولت را کاهش دهند، این به معنای رشد اقتصادی کمتر، اشتغال کمتر و رضایت کمتر در میان مردم است.»

وی می افزاید، حتی با قیمت پایین نفت و تحریم ها ایران احتمالا 60 میلیارد دلار در سال آینده کالای خارجی وارد می کند که 2 برابر سال 2004 است.
«وضعیت دشوار خواهد بود، اما فاجعه بار نیست...اوضاع خارج از کنترل نخواهد بود.»